Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 04
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थबोधिनी टीका द्वि. श्रु. ५. ६ आर्द्रकमुनेगौशालंकस्य संघादनि० ६७५ , अन्धयार्थ:-(जे) ये पुरुषाः इहलोके (गरहियं ठणं आवसंति) गर्हितमशुभं स्था
नम् आवसन्ति-गर्दितं-निर्विवेकिजनाचरितं स्थानमाश्रयन्ति (जे यावि) ये चापि (चरणोववेया) चरणोपपेताः-सदाचाररता: अनयो यः (मईए) स्त्रमत्याऽज्ञानेन (सम उदाहउं) समं तुलपमुदाहृतं कयितम् (तंतु) तत्तु-समत्वकथनं तु (अहाउसो) अथायुष्मन् ! (विप्परियासमेव) विपर्यासः-विपरीतबुद्विरेव केवलमिति ॥५१॥
टीका-'इह लोए ज गरहियं ठाणं आवसंति' इह लोके ये गर्हितमशुभं 'स्थानमाचरणमावसन्ति-आचरन्ति 'जे यावि' ये चापि 'चरणोववेया' चरणोप पेता:-सदाचारे रताः-तयो ये: 'मईए समं उदाह' स्वकीयमत्या सम-तुल्य. मुदाहृतम् । आर्द्रको मुनिः कथयति-इइहि कोके यो निन्दनीयाचारमाचरति: उन दोनों को 'मईए-मत्या' जो अपनी कल्पना मति से 'सम उदाहउ'
-समं उदाहृतं' ममान कहता है 'तंतु-तत्तु वह 'अहाउसो-अथायुष्मन्' 'विपरियासमेव-विपर्यासमेव' उसकी विपरीत बुद्धिका ही फल है ।५१॥ __ अन्वयार्थ-इस लोक में जो पुरुष गर्हित स्थान में वसते हैं अर्थात अविवेकी जनों द्वारा आचरित स्थान का आश्रय लेते हैं या अशुभ आचरण करते हैं और जो सदाचार में रत है उन दोनों को जो अपनी कल्पना मति से समान कहता है, वह हे आयुष्मन् ! उसकी विपरीत बुद्धि का ही फल है ॥५१॥
टीकार्थ-इस संसार में जो लोग अशुभ आचरण करने वाले है । और जो शुभ आचरण में प्रवृत्त हैं, उनको अपनी बुद्धि से समान कहना विपरीत मति का फल है। आर्द्रक मुनि कहते हैं -इस जगत् में जो अज्ञानी पुरुष निन्दनीय आचरण करते हैं और जो उत्तम आचरण करते पातानी ४६५ना मुद्धिथा 'समं उदाउ'-समं उदाहृतः सरमा ४ है. 'त'तु-तनु' तत 'अहाउसों-अथायुष्मन्' हे आयुष्मन् 'विप्परियासमेव-विपर्यास मेव' तना - વિપરીત બુદ્ધિનું ફલ છે. ગાલા
અન્વયાર્થ–આ લેકમાં જે પુરૂષ નિંદિત સ્થાનમાં વસે છે, અર્થાત અવિવેકી જ દ્વારા આચરિત સ્થાનને આશ્રય લે છે અથવા અશુભ આચરણ કરે છે. અને સદાચારમાં રત રહે છે. આ બંનેને જે પિતાની કલ્પના મતિથી સરખા કહે છે તે તે છે આયુમન્ તેની વિપરીત બુદ્ધિનું જ ફળ છે. ૫૧
ટકાથે–આ સંસારમાં જે લેકે અશુભ આચરણ કરવાવાળા છે અને જે અશુભ આચરણમાં પ્રવૃત્તિ વાળા છે. તેઓને પિતાની બુદ્ધિથી સમાન કહેવા તે વિપરીત બુદ્ધિનું જ ફળ છે, આર્દિકમુની કહે છે–આ જગતમાં જે અજ્ઞાની પુરૂષ નિંદનીય આચરણ કરે છે. અને જે ઉત્તમ પુરૂષ ધર્મયુક્ત