Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 04
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
સમઢ
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
"
-ऽक्रिया कुशलबाजी, शुक्रियां न करोति तादृशोऽपि भवति । कश्चन - अपि शाक्रियाकारी अपि मरति । 'आया मिन्छासदिए यावि भवः' आत्मा मिथ्या संस्थितश्चापि भवति मिष्टिरपि भवति जीव इत्यर्थः अपि शब्दात् सम्यदष्टिरपि, 'आया एगंतदडे यावि माई' आत्मा एकान्तदण्डवापि भवति, एकान्तदण्डको हिंसकः अपि शब्दादहिंसकर 'आया पुतवाळे यावि भव' आत्मा एकान्तबालथाऽपि भवति, एकान्ततोऽज्ञानी अपि शब्दात् ज्ञानी अपि भवति 'आया एतत्ते यादि मबई' आत्मा - एकान्त सुप्तश्व, अपिशब्दात्मवि बुद्धोऽपि सुतवत् सुप्तः यथा द्रव्यसुतः पुरुषः शब्दादिविषयान् न जानाति तथैव भावसुप्त आत्मा हिताहितमाप्तिपरिवार विकलख । 'आया अवियारमण
आत्मा अक्रिया कुशल भी होता है अर्थात् कोई आत्मा ऐसा भी होता है जो शुभ क्रिया नहीं करता है । यर्श पर भी 'भी' शब्द से यह सूचित किया है कि कोई आना शुभ क्रिशकारी भी होता है ।
आत्मा मिपादृष्टि भी होता है और 'भी' शब्द से सम्यग्दृष्टि भी होता है । इसी प्रकार आत्मा एकान्तदण्डहिंसक भी होता है और 'भी' शब्द से कोई कोई अहिंसक भी होता है। आत्मा एकान्त पाल (अज्ञानी) भी होता है और 'भी' शब्द से ज्ञानी भी होता है । आत्मा एकान्ततः सुप्त भी होता है और कोई कोई प्रतिबुद्ध भी होना है। यहां सुप्त के समान जो दो वह सुप्त कहा गया है । जैसे द्रव्यनिद्रा से सुप्त पुरुष शब्दादि विषयों को नहीं जानता है, उसी प्रकार भाव से सुप्त पुरुष को हित की प्राप्ति और अहित के
આત્મા અક્રિયા કુશળ પણુ હાય છે અર્થાત્ કેઈ આત્મા એવા પશુ હાય છે. કે જે શુક્રિયા કરતા નથી અડિયાં પણ મી' શબ્દથી એ ખતાવ્યુ છે કે-કેાઈ આત્મા ક્રિયાકારી પણ હાય છે.
આત્મા મિથ્યા દૃષ્ટિ પણ હોય છે. અને ‘માઁ’ શબ્દથી સમ્યગ્દષ્ટિ પણ होय हे. मे प्रभा आत्मा मेमन्त दंड हिसा या होय छे भने 'ली' શબ્દથી કાઈ કાઈ અહિંસક પણ હોય છે. આત્મા એકાન્ત ખાલ (અજ્ઞાની) પશુ હાય છે. અને *સી' શબ્દથી જ્ઞાની પણ હાય છે मात्मा अन्तत: / સુપ્ત પશુ હાય છે. અને કાઇ કાઇ પ્રતિયુદ્ધ પણ હાય છે. અહિયાં સુપ્ત સરખા જે હાય તેને સુપ્ત કહેલ છે. જેમ દ્રવ્ય નિદ્રાથી સુતેલા પુરૂષને શબ્દ વિગેરે વિષ્યાનું જ્ઞાન હૈાતું નથી. એજ પ્રમાણે ભાવથી સૂતેલા પુરૂષને હિતની પ્રાપ્તિ અને અહિતના પરિહાર-ત્યાગનું જ્ઞાન હતું નથી. આત્મા
