Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 04
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयाबोधिनी टीका द्वि. श्रु. अ.२ क्रियास्थाननिरूपणम् 'पवयग्गे' पर्वताग्रे-उपरितनभागे जाता-समुत्पन्नः, जन्मना लब्धस्थितिवान, 'मूले छिन्ने अग्गे गरुए' मूले छिन्नोऽग्रे गुरुका, पर्वताऽग्रे समुत्पन्नो वृक्षो यदि मूलेन छिद्यते तदा यद् विपमं स्थलं तत्रैव पतति न तु कथमपि तस्य ऊर्च देशे गतिभवति, तथा-पाषमाराकान्तो गुरुजीवो नरकेऽधोदेश एवं गच्छति, नत्व. स्थाऽन्यत्र कथमपि गमनं संभवति। 'जो णिणं जो विसम जो दुग्गं तो पवडइ' यतो निम्नं यतो विपर्म-समरहितम् यतो दुर्ग-कष्टदायकं तत स्तत्र प्रपतति । "एवमेव तहप्पगारे पुरिसजाए' एवमेव तथामकारः पुरुजात: गुरुकर्मवान् पुरुषः 'गम्भाओ गम्भ गर्भतो गर्भम् 'जम्मश्री जम्म' जन्मतो जन्म 'माराओ मारं' भरणतो मरणम् ‘णरगाओ णरगं' नरकान्नरकम्-एकस्मान्नरकाद नरकान्तरम, 'दुक्खाओ दुक्खं दुःखतो दुःखम्-दुःखाददुःखान्तरम् 'दाहिणगा. मिए' दक्षिणगामी-दक्षिणस्यां दिशि गामी भवतीत्यर्थः णेरइए' नैरयिका-नरकगामी च भवति 'कण्हपबिखर' कृष्णपाक्षिका-कृष्णानां नास्तिकानां पक्षो वर्गस्तत्र भव:-क्रूरकर्मकारी, 'आगामिस्साणं' आगमिष्यति काले 'दुल्ल मोहिए यावि इस विषय में दृष्टान्त दिखलाते हैं जैसे कोई वृक्ष पर्वत के उपरी भाग में उत्पन्न हुआ हो और उसका मूल काट डाला जाय तो वह भारी होने के कारण नीचे फिरली विषम स्थान में गिरता है उसकी ऊर्ध्वगति नहीं होती, उसी प्रकार पाप के भार से युक्त पापी जीव नीचे नरक में ही जाता है। उसकी अन्यत्र गति नहीं होती। ऐसा पुरुष एक गर्भ से दूसरे गर्भ में जाता है एक जन्म के बाद दूसरा जन्म लेता है, भरण के पश्चात् दृसरा पुनः सरण करता है, बार-बार नरक में उत्पन्न होता है, और दुख के पश्चात् पुनः दुःख का भागी होता है। वह दक्षिण दिशोगामी होता है तथा कृरण पक्षी होता है। भविष्यत् काल में उसे बोधि दुर्लभ होती है। यह स्थान अनार्य है, નથી આ વિષયમાં દાન્ત બતાવવામાં આવે છે-જેમ કે વૃક્ષ પર્વતના ભાગમાં ઉત્પન્ન થયેલ હોય અને તેનું મૂળ કાપી નાખવામાં આવે તેને ભારે હોવાના કારણે નીચે કંઈ વિષમ સ્થાન પર પડી જાય છે. તેની ઉવ ગતિ થતી નથી એજ પ્રમાણે પાપના ભારથી યુક્ત પાપી જીવ નીચે નસ્કમાંજ જાય છે. તેની ગતિ બીજે થતી નથી. આવા પુરૂષે એક ગર્ભમાંથી બીજા ગર્ભમાં જાય છે એક જન્મ પછી બીજે જન્મ લે છે અને મરણ પછી ફરીથી મરે છે. અર્થાત્ વારંવાર નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે. અને ખની પછી ફરીથી દુખને જ ભગવે છે. તે દક્ષિણ દિશામાં જનારે હોય છે. તથા કૃષ્ણ પક્ષ હોય છે. ભવિષ્ય કાળમાં તેને બેધિ દુર્લભ થાય છે. આ
