Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 04
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थबोधिनी टीका द्वि. श्रु. अ. २ क्रियास्थाननिरूपणम् १५३
. . अथ द्वितीयश्रुतस्कन्धस्य द्वितीयमध्ययन पारम्पते- ' ." ..द्वितीयश्रुतस्कन्धेस्य गत प्रथमाऽध्ययन साम्प्रतं द्वितीयमारभ्यते । तत्र मथभाऽध्ययने, पुष्करिणीपुण्डरीकदृष्टान्तेनाऽयमर्थः समर्थिता-यदिह भूखण्डे मोक्ष कारणमजानन्, परवी कः कर्मबन्धनान विमुञ्चति । किन्तु सम्यकश्रद्धया पवित्राति:करणाः-रागद्वेषरहिता उत्तमा निर्ग्रन्याः कर्मबन्धनानि त्रोटयित्वा मोक्षमासा'दयन्ति । तथा-स्वकीयसदुपदेशात्-अन्यमपि मुक्तिभाजं कुर्वन्ति । तत्रेयं जिज्ञासा भवति-केन कारणेन जीवो बन्धमासादयति, केन च कारणकुठारेण बन्धनं छित्वा मोक्ष प्राप्नोति । एतस्य प्रश्नसारस्योत्तरदानाय द्वितीयोऽध्ययनं प्रवर्तते । अस्मिन्न
द्वितीय अध्ययन .. दूसरे श्रुतस्कंध का प्रथम अध्ययन समाप्त हुआ, अब दूसरा अध्ययन का आरंभ किया जाता है। प्रथम अध्ययन में पुष्करिणी और पुण्डरीक के दृष्टान्त द्वारा इस अर्थ का प्रतिपादन किया गया है कि इस भूमि पर मोक्ष के कारणों को न जानने वाले परतीर्थिक कर्म बन्धन से मुक्त नहीं होते। किन्तु सम्यक श्रद्धा से पवित्र अन्तःकरण वाले, राग
और द्वेष से रहित उत्तम निर्ग्रन्थ ही कर्मबन्धनों को तोड कर मुक्ति प्राप्त करते हैं तथा अपने सदुपदेश से दूसरों को भी मुक्ति का पात्र बनाते हैं। .. अथ प्रश्न यह होता है कि जीव किस कारण से कर्मबंध को मास होता है और किस कारण रूप कुठार से बन्धन को काट कर मोक्ष प्राप्त करता है ? इसी महत्व पूर्ण प्रश्न का उत्तर देने के लिए दूसरा
બીજા અધ્યયનનો પ્રારંભ– ' ' 'भा २'धनु: 'पडे अध्ययन सात थयु, हा मध्यय. નિને પ્રારંભ કરવામાં આવે છે. પહેલા અદયયનમ પુષ્કરિણી-વ અને પંડરીક-કમળતા તથી આ વિષયનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવેલ છે કેઆ ભૂમિ પર મોક્ષના કારણેને ન જાણનાર એવા પરસોર્થિકે કર્મને બંધથી મુક્ત થતા નથી. પર તુ સમ્યફ શ્રદ્ધાથી પવિત્ર અંત:કરણવાળા
ગ અને દ્વેષથી રહિત ઉત્તમ 'નિર્બળેજ કર્મના બંધનેને તેડીને મુક્તિને પ્રાપ્ત કરે છે. તથા પતિના સદુપદેશથી બીજાઓને પણ મુક્તિ પ્રાપ્ત ४रावे छ., ,, ।
હવે પ્રશ્ન એ થાય છે કે–જીવ કેવા કારણોથી કર્મ બંધને પ્રાપ્ત થાય છે, અને કયા કારણ રૂપ કુહાડાથી બંધનને કાપીને મોક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે? આ મહત્વ ભરેલા પ્રશ્નને ઉત્તર આપવા માટે આ બીજું અધ્યયન
१० २०
.......
-
....