Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 04
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थबोधिनी टीका द्वि. श्रु. अ. ३ आहारपरिज्ञानिरूपणम् ३६५ ___टीका-गतमव धेनाऽपारुहानस्पतिकायावच्छिन्ननीयस्वरूपं पदय सम्प्रति -अध्यारुहयोनि का पारुहवनसतिशरीरावच्छिन्नेऽपि भवतीति तीर्थ करनिर्देश इति दर्शयितुं परो ग्रन्थोऽतार्य ने। 'अहावर' इत्यादि। अहावर' अथाऽपाम् 'पुरक्वायं पुराऽऽख पातम्, तीर्थकरेणाऽन्योऽपि प्रकारो दशि , 'इहे गइशा' इहै क नये 'सत्ता' सत्ता:-जीवाः 'अज्झारोहजोणि या' अध्यारुहयोनिका!-वृक्षयोनिकाऽध्यारुहवनस्पतिविशेषा एव योनिः-उत्पत्तिस्थानं येषां तेऽध्यारुहयोनिका वनस्पतिविशेषाव च्छिन्न जीवाः अध्यारुहवनस्पतिजाता इत्यर्थ ।, 'अम्झारोहसंमवा' अध्यारुहसंभवाःतस्थितिका इत्ययः अपारुहाणां वृदया बगनाः, 'जाय कम्मनियाणे! यावत्कनिदानेन-कर्मनिमितमामाघ 'तत्य बुकमा तत्रोपक्रमाः तत्र अव्या.
'अहावरं पुरक्खाय' इत्यादि।
टोकार्थ--पिछले सत्र में अध्यारुह (वृक्षों के ऊपर बढने वाली) वल्ली लता वनस्पतिकाघ के जीवों का स्वरूप कहा गया । अब अध्यारुह योनिक अध्यारुह वनस्पतिकाय भी होते हैं, ऐसे तीर्थंकर के कथन को दिखलाने के लिए सूत्र कहा जाता है।
तीर्थकर भगवान ने वनस्पतिजीवों का अन्य प्रकार भी कहा है। वह इस प्रकार है-अध्यारुह योनिक अर्थात् वृक्षयोनिक अध्यारह नामक वनस्पति ही जिनकी योनि है, ऐसे जीव, अर्थात् वे जीव जो अध्यारुह वनस्पति से उत्पन्न होते हैं और अध्यारुह वनस्पति की वृद्धि होने पर बढते हैं। वे कर्म के निमित्त से अध्यारह वनस्पति में
_ 'अहावर पुरस्खाय' त्यात
ટકાથ–પાછલા સૂત્રમાં અધ્યારૂહ (વૃક્ષોના ઉપર વધાવાવાળી વેલ) * વનસ્પતિકાયના જીનું સ્વરૂપ પ્રગટ કરવામાં આવેલ છે. હવે અધ્યારૂ
નિવાળા, અધ્યારૂ વનસ્પતિકાય પણ હોય છે, એ પ્રમાણેના તીર્થકર ભગવાનના કથનને બતાવવા માટે આ સૂત્ર કહેવામાં આવે છે.
તીર્થકર ભગવાને વનસ્પતિ છને અન્ય પ્રકાર પણ બતાવેલ છે. તે પ્રકાર આ પ્રમાણે છે –અધ્યારૂહ નિવાળા અર્થાત્ વૃક્ષોનિક અધ્યારૂ નામની વનસ્પતિ જ જેમની નિ અર્થાત્ ઉત્પત્તિ સ્થાન હોય છે, એવા છો અથાત્ તે છે કે જેઓ અધ્યારૂ વનસ્પતિમાંથી ઉત્પન્ન થાય છે. અને અધ્યારૂહ વનસ્પતિ વધવાથી વધે છે તેઓ કમરના નિમિત્ત અધ્યારૂ
