Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 04
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थयोधिनी टीका द्वि. श्रु. अ.२ क्रियास्थाननिरूपणम्
२२३ 'आउत्तं भुजमाणस' सोपयोगं शुञानस्य-आहारसमयेऽपि-उपयोगवतः, 'आउत्तं भासमाणस्त सोपयोग आपमाणस्प पकने-मायुक्त व निरपद्यवचनप्रयोक्तत्वमेव 'आउत्तं वत्थं परिमहं कंबलं पापुंछगं गिण्हमाणस्स' सोपयुक्तं वस्त्रं परिग्रहं कम्बलं पादपोछनं सदोरकम खरस्त्रिको गृह्णनो वा, वस्त्रपरिग्रहादीनां ग्रहणमपि-उपयोगवान् सन्नेव करोति, 'णिक्खित्रमाणस्स वा निक्षि पतोऽपि वा-उपयोगयुक्त एव एतेषां वस्त्रपरिग्रहादीनां संरक्षणमपि । किं बहुना 'जाव' यावत् 'चखुपम्हणिदायमवि' चक्षुषोः-पक्षनिमीलन मषि, चक्षुप उन्मेष निमेपावपि सोपयोगमेव कुवतः, यवत् किमपि कार्य करोति तत्सर्व सोपयोगमेव भवति । एतादृशः पुरुषः सर्वतो विरक्त:-आत्म भावाय अकल्पते, मोक्षाऽधिकारी भवति, 'अस्थि विमाया सुहुमा किरिया ईरियारहिया नाम कज्जई' अस्ति विमाना-अनेकपकारा, स्तोकमात्रा वा, दुर्विज्ञेयत्वात् । सूक्ष्मवुद्धिनापि दुःखेनैव ज्ञायते, एतादृशी-ऐयापथिको किया क्रियते नाम, वृक्षमा सा-ऐपिथिकी क्रिया कर्तः संजग्ना भवति । सा-ऐपिथिकी क्रिया, 'पढमसमए' प्रथमसमये में भी उपयोगवान् है, आहार करने में उपयोगबात है, भाषण करने में उपयोगवान है निरवद्य वचनों का ही प्रयोग करता है, इत्र पात्र कंपल वादोछन सदोरा मुहपत्ति आदि के ग्रहण करने में एवं रखने में उपयोगवान् है अधिक क्या कहा जाय, जो आंख का पलक गिराने में भी उपयोगधान है, तात्पर्य यह कि जो प्रत्येक क्रिया उपयोग पूर्वक ही करता है ऐसा लम्पूर्ण रूप से विरक्त साधु अन्य आवना वालामोक्ष का अधिकारी होता है। ऐसे साधु को भी विविध मात्रा से अनेक प्रकार की सूक्ष्म ऐपिथिकी क्रिया लगती है, जिले स्तूदन घुद्धि वाले भी कठिनाई ही जान सकते हैं। वह ऐयापधिकी क्रिया पहले આહાર કરવામાં ઉપગ વાળ છે. બોલવામાં ઉપગ વાળા છે. નિરવદ્ય વચનેને જ પ્રયોગ કરે છે, વસ્ત્ર, પાત્ર, કાંબળ, પાદપ્રીંછન, સદેરક મુહ પત્તી વિગેરે ગ્રહણ કરવામાં અને રાખવામાં ઉપયોગ વાળા છે, વધારે શું કહેવાય ? જેઓ આંખને પલકાર મારવામાં પણ ઉપયોગવાળા છે, કહેવાનું ત પર્ય એ છે કે જેઓ પ્રત્યેક કિયાએ ઉપયોગ પૂર્વકજ કરે છે, સંપૂર્ણ પણથી વિકૃત એવા એ સાધુ અનન્ય ભાવનાવાળા મેલના અધિકારી બને છે. એવા સાધુને પણ જુદી જુદી માવાથી અનેક પ્રકારની સૂક્ષ્મ એવી અર્યાપ વિકી ક્રિયા લાગે છે જેને સૂમ બુદ્ધિવાળાએ પણ મુશ્કેલીથી જ જાણી શકે છે. તે અપથિકી કિયા પહેલા સમયમાં સૂક્ષ્મતમ કાળમાં-(જે આગ
