Sutrakrutanga Sutram Part 04

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 663

४०२
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
2
माउक्खीरे सप्पि आहारे दि' ते जीवः दहराः - बालाः सन्तः मातुः क्षीरं सर्पि राहारयन्ति बालकाले मातृम्वन्धि दुगादिकं भुञ्जते इत्यर्थः, 'आणुपुवेणं बुड्डा चणस्सइकार्य तावरे व पाणे' आनुपूर्येण - क्रमशः मवृद्धास्ते जीवाः-वनउपविकार्यं स्थावरंथ प्राणानाहारयन्ति, 'ते जीवा आइारेति पुदवीसरीरं जाव संत' ते जीवा आहारयन्ति पृथिवीशरीरं यावरस्यात्, ते जीवाः पृथिव्यादीनां शरीरं भक्षयन्ति-मक्षयित्वा च तान्यात्मसात्कृत्वा स्वस्वरूपेण परिपाकमन्त भव्य परिणमयन्तीत्यर्थः । 'अपरे वि य णं' अवराम्यपि च ख 'तेर्सि' तेषाम् 'पाणात्रिहाणं च उपययल रप विदियतिरिवख गोणियाणं' नानाविधानां चतुष्पदस्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानाम्, 'एमखुराणं' एकखुराणाम् 'जाव' यावत्द्विखुराणां गण्डीपदानाम् 'सहया' सनानाम् 'सरीरा शरीराणि 'नानाaण्णा' नानावर्णानि 'जाव मक्खायें' यावदाख्यातानि अनेकजातीयस्थळचरचतुपदानामपराण्यपि शरीराणि नानावर्णरसगन्धस्पर्शयन्ति भवन्तीति, एक ही विषय को बार-बार प्रत्येक पाठ में विस्तार से कहने की आवश्यकता नहीं है ।
इन जीवों में से कोई स्त्री रूप में, कोई पुरुषरूप में और कोई नपुंसक रूप में उत्पन्न होते हैं। वे जब छोटे होते हैं तो माता का दूध आदि पीते हैं । अनुक्रम से जब बडे होते हैं तो वनस्पतिकाय तथा
स और स्थावर जीवों का आहार करते हैं । वे पृथ्वी आदि के शरीर का भक्षण करके उसे अपने शरीर के रूप में परिणत कर लेते हैं । इन नाना प्रकार के चतुष्पद स्थलचर पंचेन्द्रिय तिर्यंचों के, जो कि एक खुर वाले दो खुगे वाले, गंडीपद या नख सहित पैर वाले होते हैं, उनके शरीर नाना वर्ण आदि वाले कहे गए हैं।
હાવાથી તથા વિસ્તાર ભયથી એક જ વિષયને વારવાર દરેક પાઠમાં વિસ્તાર પૂર્વક કહેવાની જરૂર રહેતી નથી
આ જીવેામાંથી કાઇ શ્રી પણાથી કાઇ પુરૂષ પણાથી તા કેઈ નપુંસક પણાથી ઉત્પન્ન થાય છે. તે જ્યારે નાના હાય છે, ત્યારે માતાનું દૂધ વિગેરે પીવે છે. અનુક્રમથી જ્યારે મેડા થય છે, તે વનસ્પતિક ય તથા ત્રસ અને સ્થ વર જીવાને આહાર કરે છે. તેએ પૃથ્વી વિગેરેના શરીરને આહાર કરીને તેને પેાતાના શરીરપણાથી પરિણુમાવે છે આ અનેક પ્રકા રના ચાપગા થલયર ૫ ચેન્દ્રિય તિય ચાના કે જેએ એક ખરીવાળા, એ ખરીવાળા, ગ’ડીપદ, અથવા નખવાળા પગાવાળા હાય છે. તેઓના શરીર અનેક વર્ષોં વગેરેથી યુક્ત હાય છે.