________________
10
પકરણ -૧.૨ પ્રકીર્ણકોનો વિગતે પરિચય ૧) દેવિંદFઓ (દેવેન્દ્રસ્તવ) :
ગ્રંથનો ઉપસંહાર કરતી અંતિમ ગાથાઓમાં -ઋષિપાલિતનો ઉલ્લેખ થયો છે.' તે જોતાં પ્રસ્તુત પ્રકીર્ણકના કર્તા ઋષિપાલિત સ્થવિર મનાય છે.
નિંદીસૂત્ર તથા પાક્ષિકસૂત્રમાં આનો નિર્દેશછે. નંદીસૂત્રની ચુર્ણિ તથા વૃત્તિમાં આનો પરિચય નથી આપ્યો પરંતુ પ્રાફિકવૃત્તિમાં આ પ્રમાણે પરિચયછે.
देविन्दत्थओ त्ति देवेन्द्राणां चमर वैरोचनादिनाम स्तवनम,
भवनस्थित्यादि स्वरूपादि - वर्णनं यत्रासौ देवेन्द्रस्तव इति । ગ્રંથની મૂળ ગાથાઓનો આંક જુદો જુદો મળે છે. જૈનગ્રંથાવલીમાં ૩૦૩ ગાથાઓ નોંધાયેલી છે. જગદીશચન્દ્ર જૈન ૩૦૭ ગાથાઓ નોધે છે. પ્રસ્તુત પ્રકીર્ણકનું પ્રકાશન પછણયસુત્તાઈ ભાગ-૧ પૃષ્ઠ ૩ થી ૩૪ ઉપર થયું છે તેમાં તેની ગાથાઓ ૩૧૧છે.
સમગ્ર ગ્રંથ પ્રશ્નોત્તરીરૂપે છે. બત્રીસ દેવેન્દ્રો દ્વારા પૂજાયેલા ભગવાન મહાવીરની સ્તુતિ કરીને શ્રાવક પોતાની પત્નીની સમક્ષ તે ઈન્દ્રોની ઋદ્ધિ, મહિમા વગેરેનું વર્ણન કરે છે. પત્ની દ્વારા પૂછાયેલા તેર પ્રશ્નોના જવાબમાં દેવેન્દ્રોના નામ, નિવાસસ્થાન, આયુષ્ય, કયા ઈન્દ્રના તાબામાં કયા ભવન-વિમાન હોય છે? વિમાનો કેવાં હોય છે? ઈન્દ્રોના શ્વાસોચ્છવાસ તથા દરેક ઈન્દ્રના અવધિજ્ઞાનની હદ અંગેની વાત વગેરે ઘણી બાબતો અહીં જાણવા મળે છે.
વળી ઈષત્પ્રાશ્માર પૃથ્વીનું વર્ણન, સિદ્ધ ભગવંતોના સ્થાન-સંસ્થાન આદિનું અહીં નિરુપણ છે. સિદ્ધોના સુખ તથા જિનેશ્વરોની ઋદ્ધિનું પણ અહીં વર્ણન છે.
૧. જુઓ દેવેન્દ્રસ્તવ - ગાથા ૩૧૦ અને પઈષ્ણયસુત્તાઈ ભા. ૧, પૃ.૩૩. ૨. પાકિસૂત્રવૃત્તિ - યશોદેવસૂરિ. જુઓ " ૩. જૈન ગ્રંથાવલી પૃ.૪૪. ૪. જૈન સાહિત્યકા બૃહદ ઈતિહાસ ભા. ૨, પૃ.૨૯૧.
