________________
મરણસમાધિ: એક અધ્યયન
75
૫) ભત્તપરિણા - અંત સમયે આહારના પ્રત્યાખ્યાન કરવાના વિષયને મુખ્યત્વે ચર્ચતા આ ગ્રંથનો પાકિસૂત્રમાં ઉલ્લેખ છે.૫૦
૬) આઉરપચ્ચકખાણ - અસાધ્ય રોગથી પીડાતા સાધકને અંતિમ સમય નજીક જાણીને કરાવવામાં આવતાં પચ્ચખાણની મુખ્યત્વે ચર્ચા કરતો આ ગ્રંથ છે. જેનો ઉલ્લેખ નંદીસૂત્ર ચૂર્ણિમાં મળે છે." - વીરભદ્રાચાર્યે પણ ભત્તપરિષ્ણા તથા આરિપચ્ચકખાણ નામક કૃતિ લખી છે. આ બન્ને ગ્રંથોની સરખામણી મરણસમાધિગ્રંથ સાથે આ પ્રકરણમાં પ્રસ્તુત ગ્રંથના સમયની ચર્ચામાં મેં કરી છે.
૭) મહાપચ્ચકખાણ - ઘણો પ્રાચીન ગ્રંથ છે. તેનો ઉલ્લેખ નંદીસૂત્રચૂર્ણિમાં મળે છે. પ્રસ્તુત ગ્રંથકારે લગભગ ૬૫ થી ૭૦ગાથાઓ મહાપચ્ચકખાણમાંથી લીધી છે.પ૩
૮) આરાહણા પઈણ - આરાધના પ્રકીર્ણક.
“આરાધના' નામધારી આઠ પ્રકીર્ણકો છે, તથા દિગંબર ગ્રંથ ભગવતી આરાધના અને મૂળાચારમાં પણ આરાધનાની જ મુખ્યત્વે ચર્ચા છે.
આઠ પ્રકીર્ણકો નીચે મુજબ છે. * ક) પ્રાચીન આચાર્યવિરચિત આરાણા પડાગા
ખ) વીરભદ્રાચાર્યકૃત આરાહણા પડાગા-સમય -૧૧ મી શતીનો પ્રારંભ. ગ) આરોહણા સાર - જેને પર્યતારાધના કે લઘુઆરાધનાપ્રકીર્ણક પણ કહે
છે. ૫૫
૫૦. યશોદેવસૂરિકૃત પકબીસૂત્ર ટીકા. દેવચંદ લાલભાઈ જૈન પુસ્તકોદ્ધાર. પ્રથાંક
૪. નગીનભાઈ ઘેલાભાઈ ઝવેરી. ઈ.સ. ૧૯૧૧. ૫૧. નંદીસૂત્ર ચૂર્ણિ-સૂત્ર ૮૧. પર. નંદીસૂત્ર ચૂર્ણિ-સૂત્ર ૮૧. પ૩. જુઓ પરિશિષ્ટ નં. ૧. ૫૪. પUણયસુત્તાઈ ભા.૨. ૫૫. પર્યતારાધના-જિનસમુદ્રસૂરિના સમયમાં લખાઈ. ઈ.સ. ૧૫૩૬.
