________________
મરણસમાધિ : એક અધ્યયન
193
અર્જુન માલી આક્રોશ પરિષહ (૨) (મરણસમાધિ ગાથા ૪૯૫)
રાજગૃહીમાં અર્જુન માલી બંધુમતી નામની પત્ની સાથે બગીચામાં વસતો હતો. ફૂલો વડે ગુજરાન ચલાવતો હતો અને પાસે મુદ્ગરપાણિ નામના યક્ષના મંદિરમાં ફૂલોથી યક્ષની પૂજા કરતો હતો.
એક વાર તે પૂજામાં હતો. બંધુમતી ફૂલ વીણતી હતી. નગરમાંથી છ મિત્રો આવ્યાં. બંધુમતીને જોઈને વિવેક વીસર્યા અને બળાત્કાર કર્યો. પોતાની 'આંખ સામે આ જોઈને અર્જુન યક્ષને ઉપાલંભ આપવા લાગ્યો - ‘તારી આટલી સેવા બદલ આવું પતન !’
યક્ષે તેના શરીરમાં પ્રવેશ કર્યો. છ મિત્રો અને બંધુમતીને મારીને નગરમાં ગયો. સામે જે મળે તે બધાની હત્યા કરી નાખી. ૧૧૪૧ મનુષ્યોને તેણે માર્યા. રાજાએ નગરનો દરવાજો બંધ કર્યો.
ભગવાન મહાવીર રાજગૃહીમાં પધાર્યા. સુદર્શન શેઠ દર્શનાર્થે નગર બહાર નીકળવા ગયા. ત્યાં સામે જ ક્રોધથી તપેલો અર્જુન માળી આવ્યો. શેઠે આગારી અનશન લીધું. શેઠની સ્વસ્થતા જોઈ યક્ષ ભાગ્યો અને અર્જુન માળી નિશ્ચેતન થઈ પડ્યો. તેને પ્રતિબોધ પમાડવા પ્રભુ પાસે લાવ્યાં. વૈરાગ્ય પામી તેણે દીક્ષા લીધી અને છઠ્ઠનું તપ ચાલુ કર્યું. ગામમાં ઘણા માણસોની હત્યા તેના હાથે થઈ હતી તેથી ગામલોકોએ ઘણા ઉપસર્ગો કર્યા. બધા જ ઉપસર્ગો સમતાથી અને નિર્જરાની ભાવનાથી સહ્યા. સર્વ કર્મોનો ક્ષય કર્યો.
તેમણે છ મહિનાનું સાધુપણું પાળ્યું. જેમાં અંતે પંદર દિવસની સંલેખના પાળી સિદ્ધિપદને પામ્યા.
(આધાર :) - ઉત્ત.વિવૃત્તિ. પૃ.૫૭. અંતકૃતદશા ૬.
બંધક મુનિના શિષ્યો
વધ પરિષહ (મરણસમાધિ ગાથા ૪૪૪, ૪૯૬)
શ્રાવસ્તી નગરીમાં જીતશત્રુ રાજા રાજ્ય કરતા હતા. તેમને ધારિણી રાણીથી એક પુત્ર (નામે સ્કંદક) અને પુત્રી (નામે પુરન્દરયશા) હતા. પુત્રીના લગ્ન