________________
મરણસમાધિ: એક અધ્યયન
46
નામ આવે છે તેથી ઈતિહાસવેત્તાઓ પ્રસ્તુત ગ્રંથને ઈ. સ.ના પાંચમાં સૈકાની આ રચના છે એમ માને છે. અંગોમાં કહેલી સંક્ષિપ્ત બીના અહીં વિસ્તારથી સમજાવવામાં આવી છે. ૨૯) વંગચૂલિયા (વર્ગચૂલિકા) ૧૦૦
નંદિસૂત્રમાં કાલિક અંગબાહ્ય ગ્રંથોની સૂચિમાં આનો વન્ગચૂલિયાના નામે ઉલ્લેખ છે.o૮ જૈન ગ્રંથાવલિ પ્રમાણે પણ વંગચૂલિયાનું ખરું નામ વગ્ગચૂલિયા છે. વળી તેનું નામ “સુયહીલુપ્પત્તિ અઝયણ' પણ છે એવી પણ નોંધ છે. ૧૯
કર્તાને અંગે કોઈ ચોક્કસ માહિતી મળતી નથી. છતાં અમદાવાદના ચંચળબાના ભંડારમાં તેના કર્તા યશોભદ્ર જણાવેલ છે. ૧૦
આચાર્યઅભયદેવસૂરી કહે છે કે અંતકતદશાંગાદિ અધ્યયનોના સમુદાયરૂપ ૮ વર્ગો કહ્યાં છે. તેની ચૂલિકા તે “વંગચૂલિયા'. " વર્ગોમાં કહેલાં અને નહીં કહેલા અર્થોને અહીં વિસ્તારથી સમજાવ્યાં છે. તથા શ્રુતજ્ઞાનની હીલના કરતાં કોણે કેવા દુઃખો ભોગવ્યાં તેનું અહીં યશોભદ્ર મહારાજે વર્ણન કર્યું છે.
વિ. સં. ૧૯૭૯માં હીરાચંદ કકલભાઈ (હેડમાસ્તર)એ “ચમત્કારિક સાવચૂરિ સ્તોત્ર સંગ્રહ અને “વંકચૂલિયાસૂત્ર સારાંશ' નામની બુક પ્રસિદ્ધ કરી હતી તેમાં પ્રસ્તુત સૂત્રનો સારાંશ આપ્યો છે."
આજે પ્રાપ્ત થતું આ પ્રકરણ ફૂટ ગ્રંથ હોવાનું પ્રમાણિત થયેલ છે. તે માટે સંદર્ભો જુઓ.
૧૦૭. પાટણના કોલિયાવાડામાં, અમદાવાનાડેલાના ભંડારમાં, પાટણ તથા પૂનાના
ડેક્કન કોલેજના ભંડારમાં પપત્રોવાલી આની હસ્તપ્રતો સચવાયેલી જોવા મળે
૧૦૮. નંદીસૂત્ર-સૂત્ર ૮૪. ૧૦૯. જુઓ જૈન ગ્રંથાવલી પૃ. ૬૮-૬૯. ૧૧૦. એજન-પૃ. ૬૮-૬૯. ૧૧૧. જુઓ પ્રવચન કિરણાવલી. પૃ. ૪૬૭. ૧૧૨. જુઓ પ્રવચન કિરણાવલી. પૃ. ૪૬૭.
