________________
મરણસમાધિ એક અધ્યયન
112
આ રીતે ચારે સમાધિમાં સ્થિર મુનિ શરીરનો પણ મોહ છોડીને ભવચક્રથી તથા કર્મબન્ધનથી મુક્ત થાય છે.
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્રમાં ચિત્ત સમાધિના દસ સ્થાનો નીચે પ્રમાણે પ૦
૧) પહેલાં કોઈ વખત ઉત્પન્ન ન થઈ હોય એવી સર્વજ્ઞ-ભાષિત ઋત, ચારિત્રધર્મ જાણવાની ચિંતા ઉત્પન્ન થવી.
૨) પહેલાં કોઈ દિવસ જોયું ન હોય (ભવિષ્યમાં યથાર્થ ફળ આપનારું) એવું સ્વપ્ન જોવું.
૩) પૂર્વે કોઈ વાર ઉત્પન્ન ન થયું હોય એવું પૂર્વભવનું સ્મરણ કરાવવાવાળું જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થવું.
૪) પૂર્વેન જોયા હોય એવા દેવ-દર્શન થવા દેવોના દિવ્ય વૈભવ, પરિવાર ઋદ્ધિ જોવા.
૫) પૂર્વે ન થયું હોય એવું મૂર્ત પદાર્થોને પ્રત્યક્ષ જાણવાવાળું અવધિજ્ઞાન ઉત્પન્ન થવું.
૬) પહેલાં ન થયું હોય એવું લોકને પ્રત્યક્ષ જોવાવાળું અવધિદર્શન થવું.
૭) પહેલાં ન ઉત્પન્ન થયેલું એવું (અઢી-તપ-સમુદ્રવર્તી સંજ્ઞી, પંચેન્દ્રિય પર્યાપ્ત) જીવોના મનોગત ભાવ જાણવાવાળું મન:પર્યવજ્ઞાન ઉત્પન્ન થવું.
૮) પૂર્વેન જોયેલું એવું સંપૂર્ણ લોકને પ્રત્યક્ષ (ત્રિકાશવર્તી પર્યાયોની સાથે) જાણવાવાળું કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થવું
૯) પહેલાં ન ઉત્પન્ન થયું હોય એવું (સર્વ ચરાચર) લોકને જોવાવાળું કેવલદર્શન ઉત્પન્ન થવું.
૧૦) સર્વદુ:ખોના વિનાશક કેવલીમરણથી મરવું તે ચિત્તસમાધિનું દસમું સ્થાન છે.
સમાધિ લાવવામાં અંતરાય કરનારાં વીસ સ્થાનોનું સમવાયાંગ તથા દશાશ્રુતસ્કંધપર માં વર્ણન છે. જે પાછળ બતાવ્યા પ્રમાણે :૫૦. શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર. દસસ્થાનક સમવાય-સૂત્ર ૬૨. ૫૧. એજન. ૨૦મુ સમવાય. પર. શ્રી દશાશ્રુતસ્કંધ. ૧લું અધ્યયન.