________________
મરણસમાધિ: એક અધ્યયન
- 154
જ્ઞાન આપણી પાસે ન હોય તો આપણો રઝળપાટ વધી જાય. જ્ઞાનીઓએ પોતાના જ્ઞાનના પ્રકાશમાં સાચું શું અને ખોટું શું એનો અનુભવ મેળવ્યો છે. અને તે અનુભવનો ચિતાર આપણા સુધી શાસ્ત્રોં દ્વારા આપ્યો છે. શાસ્ત્ર આપણને સમજાવે છે કે હેય શું છે અને ઉપાદેય શું છે. આસક્તિ, મોહ, માયા, મમતા, રાગ, દ્વેષ સંસારને વધારનાર છે તેનાથી આત્મા ઉપર કર્મો વધે છે. મુક્તિના સુખના પિપાસુએ આત્માને જ ઓળખવો, ધર્મનું શરણું લેવું અને તે દ્વારા કરેલા કર્મોની નિર્જરા કરવી.
વળી, વહેવારમાં પણ આપણે જોઈએ છીએ કે દ્રવ્ય કરતાં ભાવની મહત્તા વધુ છે તેમ સમાધિમરણને ઇચ્છનાર સાધક પણ અનશન કરે, ક્ષમાપના કરે, પાપોની ક્ષમા માગે, બધું કરે પણ ભાવરહિતપણે જો કરે તો તેના એ તપ, જપ યોગ્ય રીતે ફળતાં નથી. જ્યારે ભાવપૂર્વક જિનેશ્વરોને કરેલો એક નમસ્કાર પણ ભવસાગરમાંથી તારવા માટે સમર્થ છે. ૨૦ આ ભાવ આવે ક્યાંથી? અનિત્યાદિ બાર ભાવનાઓને જાણીને, સમજીને, વારંવાર એનું ચિંતન કરવાથી, મનન કરવાથી ભાવોની વૃદ્ધિ થાય છે ; અને તે પછી કરેલી આરાધના, અનુદ્ધનો વધુ જીવંત બને છે.
૧૨૦. શ્રી સિદ્ધાણં બુદ્ધાણં. સૂત્ર, ગાથા-૩.
ઇકોવિ નમુક્કારો, જિણવર વસહસ વદ્ધમાણસ્સ સંસાર સાગરાઓ, તારેઇ નર વ નારિવા -
