________________
41
મરણસમાધિ : એક અધ્યયન
૨૧) પિંડવિસોહી (પિંડ વિશુદ્ધિ) :
વિજયદાનસૂરિશ્વરજી જૈન ગ્રંથમાલા (સુરત) તરફથી ઇ. સ. ૧૯૩૯માં પ્રસ્તુત પ્રકીર્ણક પ્રકાશિત થયું છે. ગ્રંથની રચના શ્રી જિનવલ્લભગણિ નામના મુનિરાજે વિ. સં. ૧૦૭૮માં ભદ્રબાહુસ્વામીકૃત પિંડનિર્યુક્તિના આધારે કરી છે. ૯૨
પ્રકીર્ણકની ગાથા ૧૦૩છે.
જૈન ગ્રંથાવલી પૃષ્ઠ ૬૩ પ્રમાણે પિંડવિસોહી ઉપર નીચેની ઓિ પણ હયાત છે.
૧) પિંડવિસોહી ઉ૫૨ ૪૦૦૦ શ્લોકપ્રમાણની વૃત્તિ છે જેના રચનાકાર શ્રીચંદ્ર હતા; જેઓ મલધારી હેમચંદ્રાચાર્યના શિષ્ય હતા અને જેમણે વિ. સં. ૧૧૯૩માં ‘મુનિસુવ્રત સ્વામી ચરિત્ર'ની રચના કરી હતી.
૨) યશોદેવની લઘુવૃત્તિછે જે તેમણે વિ. સં. ૧૧૭૬માં લખી છે અને તેમાં ૨૮૦૦ શ્લોક છે.
૩) ૫૫૦ શ્લોકવાળી દીપિકા (લધુવૃત્તિરૂપા) છે, જેનો ઉલ્લેખ બૃહટ્ટિપ્પનિકામાં છે. (કોઈભંડારમાં તે મળતી નથી.)
૪) વિ. સં. ૧૬૨૭માં મહેશ્વરસૂરિના શિષ્ય આ સૂત્ર ઉપર દીપિકા અવસૂરિ લખી હતી.
૫) વિ. સં. ૧૨૯૪માં માણેકચન્દ્રસૂરિના શિષ્ય ઉદયસૂરિએ ૭૦૩ શ્લોક પ્રમાણની વૃત્તિ (દીપિકા)ની રચના કરી.
૭) અજ્ઞાત કર્તા દ્વારા રચાયેલ સ્તબકાર્થ (ટબો) પણ છે.
પ્રસ્તુત ગ્રંથ ઉપર આટલી બધી ટીકાઓ મળે છે તે બતાવે છે કે ગ્રંથ ઘણો મહત્ત્વપૂર્ણ ગણાતો હશે.
મુનિએ શુદ્ધ આહાર, પાણી, વસતિ વગેરે કેવી રીતે મેળવવાં તેની વિવેચના અહીંછે.
૯૨. પ્રવચન કિરણાવલી. પૃ.૪૬૭.