________________
(૨૧),
ત્રીજા સોમ્ય પ્રકૃતિ ગુણનું વર્ણન. હવે ત્રીજો ગુણ કહે છે.
पईसोमसहावो, न पावकम्मे पवत्तई पायं । હવા સુવાિ , પરમનિમિત્તે હિં gિ | ૨૦ છે.
મૂલાથ–જે સ્વભાવથીજ સમપ્રકૃતિવાળે હોય તે પ્રાયે કરીને પાપ કર્મમાં પ્રવર્તતો નથી, તેથી કરીને જ તે સુખે સેવવા લાયક થાય છે, અને બીજાઓને પણ ઉપશમનું કારણરૂપ થાય છે.
ટીકાથ–પ્રત્ય-અકૃત્રિમપણુએ કરીને વ્યાજ – ભયંકર આકૃતિ રહિત અથતુ વિશ્વાસ કરી શકાય તેવા રૂપવાળે, આકોશ (ગાળે દેવી તે) અને વધ કરે એ વિગેરે અથવા હિંસા અને ચોરી વિગેરે પાપ કર્મમાં નથી જ પ્રવર્તત-નથીજ વ્યાપાર કરતે, ધણું કરીને એટલે અનિવહાદિક કારણ વિના, તેથી કરીને જ કુહાનાયક –કલેશ વિનાજ આરાધના કરી શકાય તેવો અને પ્રામનિમિત્ત-ઉપશમનું કારણ, કોને ? ગજેvi-જે કહી ન શકાય તેવા બીજાઓને. ૧૦.
અહીં અંગઋષિનું ઉદાહરણ છે.
ચંપા પુરીમાં કેશિકાર્ય નામના ઉપાધ્યાયને અંગષિ અને ફકક નામના બે શિષ્ય હતા. તેમાં પહેલો અંગષિ સામ્ય મૂર્તિવાળે, પ્રિયવાદી, ન્યાયમાર્ગે ચાલનાર અને વિનયવાળે હતે. તે કેને છેતરતો નહીં. તેમાં પણ ઉપાધ્યાયને તો વિશેષ કરીને બિલકુલ છેતરતે નહોતે. અને બીજે રૂદ્રક તેનાથી વિપરીત સ્વભાવવાળો હતે. ઉપાધ્યાય અંગ છાત્રની પ્રશંસા કરતું હતું, તેને તે સહન કરતે
૧ નિર્વાહ ન થઈ શકે એ વિગેરે.