________________
(૨૮)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ
મૂલાઈ—–જે પ્રકારે તે અનુષ્ઠાનને બહુ સાધી શકે અને જેનાથી અત્યંત અસંયમમાં પડી ન જવાય, તથા બીજા ઘણા જનેને તેમાં પ્રવર્તાવી શકે તે રીતે વિશેષ ક્રિયા કરે છે.
ટીકાથ-જે પ્રકારે તે અધિકૃત અનુષ્ઠાનને ફરી ફરી સેવવાએ કરીને બહુ સાથે અથવા જે અનુષ્ઠાનથી અસંયમને વિષે એટલે સાવદ્ય ક્રિયાને વિષે દઢ એટલે અત્યંત ન જ પડે. ભાવાર્થ એ છે જે અનુચિત અનુષ્ઠાનથી પીડા પામે તો ફરીથી તે કરવામાં તે ઉત્સાહ પામતો નથી, અને તેમ કરતાં કદાચ રોગનો સંભવ થાય અને દવા કરાવે તે અસંયમ થાય અને દવા ન કરાવે તે અવિધિથી મરે. લાને સંયમને અંતરાય થાય. એજ માટે કહ્યું છે કે “જેનાથી મન અશુભ ચિંતવન ન કરે, જેનાથી ઈદ્રિયની હાનિન થાય અને જેનાથી યે સીદાય નહીં એ તપ જ કરે જઈએ.” તથા બીજા ઘણા સાધમિકેને તે અનુષ્ઠાન કરવામાં ઉદ્યમવંત કરે છે એટલે કે શકય અનુષ્ઠાન કરવા ઘણા જ ઈચ્છે છે. અશકય અનુષ્ઠાનમાં ઈચ્છા થતી નથી. તથા શબ્દનો અર્થ સમુચ્ચય છે. તેથી આ પ્રમાણે જેડતથા વળી વિશેષ ક્રિયાને એટલે પ્રતિમા વહન કરવાનો અભ્યાસ વિગેરે અધિક અનુષ્ઠાનને શક્તિ પ્રમાણે આરંભે છે. એટલે શક્તિને નિષ્ફળ કરતો નથી. ૧૧૬.
– 8 @ છેતે વિશેષ ક્રિયા શી રીતે કરે? તે કહે છે – '.
गुरुगच्छुन्नइहेडं, कयतित्थपभावणं निरासंसो । अजमहागिरिचरियं, सुमरंतो कुणइ सकिरियं ।। ११७ ॥
મૂલાર્થ–આર્ય મહાગિરિનું ચરિત્ર સંભારીને આશંસા રાખ્યા વિના તીર્થની પ્રભાવના કરનારી સયિાને ગુરૂ તથા ગચ્છની ઉન્નતિને માટે કરે.
