________________
આચારના ફેરફાર માટેની શંકાનું સમાધાન.
(૧૬૯ )
તથા——
',
सिक्किगनिक्खिवणाई, पोसवणाइतिहिपरावतो । भोयविहिनतं, एमाई विविमनं पि ॥ ८३ ॥ મૂલા—સીકામાં પાત્ર નાંખવાવિગેરે, પ પણાદિકની તિથિના ફેરફાર, ભેાજનિવિધતા ફેરફાર એ વિગેરે બીજી ઘણી ખાખતામાં ફેરફાર આચરણ થયેલા છે.
ટીકા—સિદ્ધિક એટલે દોરાના બનાવેલા પાત્રને આધાર વિશેષ. તેમાં નિક્ષેપ એટલે પાત્રનુ ખાંધવુ તે, આદિ શબ્દથી પડેલા, પાયકેસરીયા વિગેરે ધારણ કરવાં. તથા યુકિતના લેપ વડે પાત્રાને લેપ કરવા તે, તથા પર્યુષણાદિકતિથિના પરાવર્ત -પર્યું ષણા એટલે સંવત્સરી, આદિ શબ્દથી ચાતુર્માસિક, કોઇના મનમાં પાક્ષિક પણ ચણુ કરાય છે. આ પાની તિથિના પરાવર્ત એટલે ફેરફાર કરેલા છે તે સુપ્રસિદ્ધ છે. તથા ભાજન વિધિનુ અન્યત્વ એટલે યતિઓને ભાજન વિધિમાં ફેરફાર કર્યા તે પણ પ્રસિદ્ધ છે. પર તુ બીજાની પાસે આ ભેાજનવિધિની વ્યાખ્યા કરવી નહીં, કારણકે આગમમાં તેને ગુપ્ત રીતેજ કરવાનુ કહ્યું છે. તે આગમ આ પ્રમાણે છે--‘‘પતિએ છ કાયની ઉપર દયાવાળા છે તે પણ આહાર, નિહાર,ને દુગ છનીક પિડ ગ્રહણ કરતાં તેએ દુર્લભ એાધિને કરે છે.” વમાતૢ આ પદમાં પ્રાકૃત ભાષાને લીધે પત્ર ના યકારના લાપ થયા છે. આત્ શબ્દે કરીને વાચનાવડે ગ્રહણ અને ધારણ કરવામાં અશકિતવાળા મંદબુદ્ધિ મનુષ્યોને જાણી પાટીમાં ભણવાની પ્રવૃત્તિ કરી, કાંઇક સંયમની વિરાધના છતાં પણુ સિદ્ધાંતને પુસ્તકમાં આરૂઢ કર્યુ, તથા પ્રવચનના અવિચ્છે દને માટે કવળિકા વિગેરે ધારણ કર્યાં. આ સર્વે ગીતાનાં આચરણ આ શબ્દથી ગ્રહણ કરાય છે. બીજી પણ વિવિધ પ્રકારનું આચરણ પ્રમાણભૂત જ છે. તેને માટે વ્યવહાર ભાષ્યમાં કહ્યું છે કે-- શસ્ત્રપરિજ્ઞાને બદલે છકાય · સંયમ અને પિ ંડેષણાને બદલે ઉત્તરાધ્યયન હાલમાં શિખાય છે. તેમાં વૃક્ષ, વૃષભ, ગેાપ, ચાદ્ધા, શાધિ અને પુ