________________
પ્રત્યાખ્યાનને વિધિ.
(૧૪૭) છેડેથી પકડી અથવા સર્વને હું વાંદું છું, એમ બેલી રજોહરણને હાથમાં જમાડીને વદે તે ચુડલિ નામને બત્રીશમો દેષ છે ૩ર.
હવે પ્રત્યાખ્યાન વિધિ આ પ્રમાણે છે –“ગુરૂને વંદના કરી, કાયાને નમ્ર કરી, બે હાથ જોડી રાખી, ગુરૂના વચનને અનુવાદ કરતાં (શ્રાવકે) પ્રત્યાખ્યાન ગ્રહણ કરવું.” હવે દાનવિધિ આ પ્રમાણે છે –“ન્યાયથી ઉપાર્જન કરેલા અને ગુરૂને કપે તેવા અન્ન પાનાદિક દ્રવડે દેશ, કાળ, શ્રદ્ધા અને સત્કારના કેમ પૂર્વક અત્યંત ભક્તિથી આત્માના અનુગ્રહની બુદ્ધિએ કરીને મુનિજનેને દાન આપવું.” આવી રીતે આમાગમમાં કહ્યું હોય તે પ્રમાણે ભાવશ્રાવક સર્વ ધર્મને કરે છે. ૬૯
તથા अनिगृहितो सत्ति, आयाबाहाए जह बहुं कुणइ । आयरइ तहा सुमई, दाणाइचउविहं धम्मं ।। ७० ।।
મૂલાથ–સારી મતિવાળે શ્રાવક શક્તિને ગોપવ્યા વિના પિતાને બાધા રહિત તે પ્રકારે દાનાદિક ચાર પ્રકારના ધર્મનું આચરણ કરે છે કે જેથી તે ઘણા કાળ સુધી કરી શકાય છે. (અથવા ઘણો ધર્મ કરી શકાય છે.)
ટીકા–શક્તિને એટલે સામર્થ્યને ગોપવ્યા વિના આત્માની બાધા રહિત એટલે પોતાની અને પરિવારની બાધાને દૂર કરતે શ્રાવક દાનાદિક ચાર પ્રકારના ધર્મને આચરે છે એ પ્રમાણે રોગ (સંબંધ) કરો. કહ્યું છે કે –“ત્યાદિક પરિવારને પીડા ન ઉપજે તેમ ન્યાયથી ઉપાર્જન કરેલું થોડું પણ અન્નાદિક દ્રવ્ય ગુરૂની આજ્ઞાનુસાર દીન અને તપસ્વી વિગેરેને જે અપાય છે તે મહાદાન કહેવાય છે, તે સિવાય બીજું દાનમાત્ર જ કહેવાય છે.” જે પ્રકારે તે દાનને બહુ કરે છે એટલે ઘણા કાળ સુધી કરી શકે છે. અહીં ભાવાર્થ એ છે જે-વૈભવ હોય તે અતિ તૃણવાળા-ભવાળા થવું નહીં, અને