________________
(૧૩)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ ટેએ તેને પકડ્યો, અને રાજાની પાસે લઈ ગયા. રાજાએ પણ તેને વધની શિક્ષા કરવા આજ્ઞા આપી. તે પ્રત્યક્ષ રીતે ચાર સિદ્ધ થયે તેથી કેઈએ તેને મૂકાવ્યો નહીં. ત્યારે તેની જીવિતની આશા નષ્ટ થઈ, તે દીન થયે, તેના મનમાં તે અત્યંત દુઃખી થયે, અને છેવટ જક્ષના મુખ સામું જોઈ તે બે કે –“હે મિત્ર! તું રાજાને વિનંતિ કર, અને દુષ્કર દંડથી પણ મને પ્રાણુભિક્ષા અપાવ.” તે સાંભળી જશે રાજાને વિજ્ઞપ્તિ કરી કે –“હે દેવ! આ મારો મિત્ર છે, તેથી તેના જીવિતની રક્ષા કરવા કૃપા કરે, અને બીજે કેઈપણ દંડ કરે.” રાજાએ કહ્યું કે “મારેલા જીવે સારી ગતિને પામે છે, તો કેમ તું તારા મિગની સારી ગતિ ઈચ્છતો નથી?” જક્ષ બોલ્યા–“સદ્ગતિથી સર્યું. જીવતે નર ભદ્રા પામે છે.” ત્યારે રાજાએ કહ્યું કે-“જે મારી પાસેથી તેનું પરિપૂર્ણ ભરેલું પાત્ર બે હાથે ગ્રહણ કરી તેમાંથી એક બિંદુને પણ પાડ્યા વિના આખા નગરમાં નિક, ચતુષ્ક, ચત્વર અને શેરી વિગેરે સર્વ સ્થળમાં ભમી મારી પાસે લાવી તે પાર મૂકે તે હું તેને છોડું. ” તે સાંભળી જીવિતના અથી શ્રેષ્ઠીપુત્રે તે પણ અંગીકાર કર્યું. પછી રાજાએ આખા નગરમાં ઠેકાણે ઠેકાણે વિવિધ પ્રકારના કેતુક અને કે લાહલે કરીને સહિત એવાં નાટક કરવાની આજ્ઞા કરી. શ્રેષ્ઠીપુરા તે વિષયમાં વિશેષ રસિક હતો અને રાજાએ સાથે રાખેલા સુભટે તેને વારંવાર ભય પમાડતા હતા તેપણુ જીવિ. તના લાભથી તેલના પાત્ર ઉપરજ નેત્રને અને ચિત્તને સ્થિર કરી આખા નગરમાં ભમી રાજાની સમીપે આવ્યો. તેની પાસે પાથ મૂકી તેના ચરણમાં નમ્યો. રાજાએ કહ્યું-“હે શ્રેષ્ઠીપુત્ર! મન અને લેચન અત્યંત ચપળ છે, તેમજ નાટક વિગેરે તને અત્યંત પ્રિય છે તે પણ તે શી રીતે તેને રૂંધ્યાં? ” તે બેલ્યો“હે સ્વામી! મરણના ભયથી મેં રૂધ્યાં.” રાજાએ કહ્યું –“જે તે એકજ મરણના ભયથી આ પ્રમાણે અપ્રમાદ સેવ્યા તે અનંત જન્મ અને મરણથી ભય પામેલા સાધુઓ કેમ ન સેવે?” તે સાંભળી તે શ્રેષ્ઠ પુત્ર પ્રતિબંધ
