________________
ચૌદમા સુપક્ષયુક્ત ગુણનું સ્વરૂપ. (૫૩) કરીને તે યુક્તાયુક્તને વિવેક-વિવેચન કરી શકતો નથી, એટલું જ નહીં પણ પોતાના સ્વાર્થની હાનિને પણ જાણી શક્તો નથી. વળી ધર્મ . તો વિવેકસારજ એટલે હિતાહિતના સારરૂપજ છે. અહીં વાક્યનું નિશ્ચચના અર્થ સહિતપણું હોવાથી વિવેકસાર જ છે એમ કહ્યું છે. જે ધાર્મિક માણસ હોય તે આ પ્રમાણે વિચાર કરે છે—–“જેટલામાં આ મન પરના ગુણદોષ કહેવામાં જોવામાં વ્યાપારવાળું–તત્પર થાય, તેટલામાં તે મનને વિશુદ્ધ ધ્યાનમાં વ્ય-તત્પર કરવું સારું છે. તેથી કરીને ધમથીએ–-ધર્મના આચરણના અભિલાષીએ અર્થ એટલે સત્કથાવાળા થવું જોઈએ કે જેથી તે ધર્મરત્નને લાયક થાય. અહીં સત્કથનો અર્થ સમાસ સહિત આ પ્રમાણે છે--સત્ એટલે સારી અર્થાત તીર્થકર, ગણધર અને મહર્ષિઓના ચરિ વિષયવાળી કથા એટલે વચનના વ્યાપારે જેને હેાય તે સત્કર્થ કહેવાય છે. ૨૦.
– છે – હવે સુપક્ષયુક્ત નામના ચાદમા ગુણને કહે છે –
अनुकूलधम्मसीलो, सुसमायारो य परियणो जस्स । एस सुपक्खो धम्म, निरंतरायं तरइ काउं ॥ २१ ॥
મૂળાથે—જેના પરિવાર અનુકૂળ, ધાર્મિક અને સદાચારવાળે હેય તે સુપક્ષ કહેવાય છે. આ પુરૂષ જ વિધ રહિત ધર્મક્રિયા કરી શકે છે.
ટીકાથ—અહીં પક્ષ, પરિગ્રહ અને પરિકર એ સવે પર્યાય શબ્દો છે. “પક્ષ શબ્દ પરિગ્રહ અર્થમાં પણ કદાો છે.” એવું વચન છે. જેને સારો પક્ષ હોય તે સુપક્ષ કહેવાય છે. તેને જ વિશેષ કરીને કહે છે – અનુકૂળ-ધર્મમાં વિદ્મ ન કરે તે, ધર્મશીળ-ધાર્મિક, સુસમાચારસદાચારનું આચરણ કરનાર, આવો પરિજન (પરિવાર) જેને હેય તે સુપક્ષ કહેવાય છે. અને તે પુરૂષ ધર્મને અંતરાય રહિત-વિશ્વ
