________________
ભાવશ્રાવક તે દ્રવ્ય સાધુ શી રીતે છે? (૧૬૩) इय सतरसगुणजुत्तो, जिणागमे भावसावगो भणियो। एस उण कुसलजोगा, लहइ लहु भावसाहुत्तं ।। ७७ ॥
મૂલાથ–આ પ્રમાણે જિનાગમને વિષે સતર ગુણે કરીને યુક્ત ભાવશ્રાવક કહ્યો છે. અને તે જ (ભાવશ્રાવક) કુશળયોગથી શીધ્રપણ ભાવસાધુપણું પામે છે.
ટીકાઈ–ઈતિ એટલે ઉપર કહેલા પ્રકારે કરીને જિનાગમને વિષે સતર ગુણે કરીને યુક્ત ભાવશ્રાવક કહે છે. અને પાર પુન: અહીં પુનઃ શબ્દ વિશેષણને અર્થમાં છે, તેથી શું વિશેષ કહે છે? વળી આગમમાં આ (ભાવશ્રાવક) દ્રવ્યસાધુ કહેલો છે તે વિષે કહ્યું છે કે–“જેમ માટીને પિંડ દ્રવ્યઘટ કહેવાય છે તેમ સુશ્રાવક દ્રવ્યસાધુ કહેવાય છે. અને જે સાધુ છે તે દ્રવ્ય દેવ કહેવાય છે. એમ સર્વ શુદ્ધ નયનો મત છે.” આવા પ્રકારને ભાવશ્રાવક વિશેષ પ્રકારના પરિણામ (અધ્યવસાય) થી મન વચન અને કાયાના કુશળ વેગને ઉપાર્જન કરી શીધ્રપણે ભાવસાધુપણાને એટલે યથાર્થ યતિપણાને પામે છે.”
ભાવસાધુ કેવો હોય ? તે કહે છે –“મોક્ષને સાધનારા ને નિરંતર સાધે છે અને સર્વ પ્રાણીઓને વિષે સમાન પણે વતે છે તેથી તે સાધુ કહેવાય છે. જે ક્ષાંતિ વિગેરે ગુણવડે સહિત હોય, મંત્રી, વિગેરે ગુણે વડે ભૂષિત હોય અને સદાચારમાં અપ્રમાદિ હોય તે ભાવસાધુ કહેવાય છે.” આ ભાવસાધુ છદ્મસ્થ જીવોએ શી રીતે જાણી શકાય ? લિંગોએ કરીને જાણી શકાય. તે લિંગે ક્યાં છે? તે કહે છે –
एयस्स उ लिंगाई, सयला मग्गाणुसारिणी किरिया । सद्धा पवरा धम्मे पन्नवाणिजत्तमुजुभावा ॥ ७८ ॥ किरियासु अपमानो, आरंभो सक्कणिजगुंडाणे । મુક મુigar, Tari ni ૭૬ I.