________________
પ્રમાદાચરણનું સ્વરૂપ.
( ૧૭૩ )
કાયમને માટે આપેલા ઉપાશ્રય, તળાઇ, ગાલનુસરીયા વિગેરેના ઉપભાગ કરવા ( એ સર્વ પ્રમાદાચરણ છે. )
61
“
ટીકા - --યથા ( જેમકે ) શબ્દ દૃષ્ટાંતને માટે લખ્યા છે. શ્રાવકાને વિષે મમત્વ-મમકાર એટલે આ મારા શ્રાવક છે એવા અતિગાઢ આગ્રહ રાખવા. “ ગામ, કુળ, નગર કે દેશ વિગેરે કાઇપણ ઠેકાણે મમતા કરવી નહીં.’’ એ પ્રમાણે આગમને વિષે મમતાના નિષેધ કર્યો છતાં પણ કેટલાક સાધુએ મમતા કરે છે. તથા રાજ્જા એટલે શરીરની શે।ભાની ઇચ્છાથી કેટલાક સાધુએ અશુદ્ધ ઉષિ અને ભકતાદિક ગ્રહણ કરે છે. તેમાં અશુદ્ધ એટલે ઉગમ વિગેરેના દોષવાળી ઉપધિ વસ્ત્ર, પાત્ર વિગેરે અને ભકત એટલે ભાત પાણી વિગેરે અશન, આદિ શબ્દથી ઉપાશ્રય વિગેરે, આ સર્વને પણ આગમને વિષે નિષેધ કરેલા છે. કારણ કે આગમને વિષે આ પ્રમાણે કહ્યું છે- “ પિંડ, શય્યા, વસ્ત્ર અને ચાથુ પાત્ર, એ અકલ્પ્ય ( અશુદ્ધ) હેાય તેા તે ઇચ્છવાં નહીં-લેવાં નહીં. પરંતુ ક ( શુદ્ધ) હાય તા જ તે ગ્રહણ કરવાં. અહીં રાūr શબ્દનું ગ્રહણ કર્યું છે તે કદાચ પુષ્ટાલ અને કરીને દુષ્કાળ અથવા માંદગી વગેરેના કારણે યતના પૂર્ણાંક અશુદ્ધ ગ્રહણ કરવામાં પણ દેષ નથી એમ જણાવવા માટે કર્યું છે. તે વિષે પિ ંડનિયુકિતમાં કહ્યું છે કે-“ આ આહારના વિધિ સર્વ પદાર્થોને જોનારા તીર્થંકરાએ જે પ્રકારે કહ્યો છે તે પ્રકારે ધર્મ અને આવશ્યક ક્રિયાના ચેાગાની હાનિ ન થાય તેમ કરવા. ” તથા “કારણે જે દોષ સેવવા પડે તે ભાવથી સેબ્યા નથી એમ જાણવું. કેમ કે આજ્ઞાએ કરીને તે પ્રમાણે કરતાં તેના ભાવ તા શુદ્ધ જ રહ્યો છે અને તેથી કરીને તે માક્ષના હેતુ જ છે. ’’ તથા નિફેલા-પત્રમાં લેખ લખીને ચંદ્ર સૂર્ય રહે. ત્યાં સુધીને માટે આપેલી પતિ-ઘર એ પણ સાધુને અકલ્પ્યજ છે કેમકે તે લેતાં અનગારપણું નષ્ટ થાય છે, અને તેને ભાંગ્યા તુટ્યાને સુધારતાં જીવવધના સંભવ છે. કહ્યુ છે કે—“ જીવાની હિંસા કર્યા વિના ઘરની સાર સંભાળ શી
