________________
(૮૮)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ. તેથી કરીને કર્મને ક્ષપશમ અત્યંત અધિક થશે, અને તેથી કરીને થોડા વ્રત લેવાની ઈચ્છા હશે તો પણ તેને વધારે વ્રત લેવાની ઈચ્છા થશે. એ વિગેરે અનેક ગુણે ગુરૂની પાસે વ્રત લેવાથી થાય છે. તથા જે કદાચ વિરતિને ભાવ નહીં હોય તો પણ ગુરૂને ઉપદેશ સાંભળવાથી અથવા નિશ્ચયથી તે વ્રત પાળવાથી સરળ હૃદયવાળા શ્રાવકને અવશ્ય વિરતિ પરિણામ થશે. માટે ગુણને લાભ થવાથી ગુરૂ અને શ્રાવક એ બન્નેને મૃષાવાદને પ્રસંગ આવતો જ નથી. અને જે કદાચ તે વ્રત લેનાર શઠજ હોય તો તે તેવાને ગુરૂએ વ્રત આપવાનાં જ નથી. છતાં છદ્મસ્થપણાને લીધે કદાચ ગુરૂએ તેની શઠતા ન ઓળખી તે પણ ગુરૂને શુદ્ધ ભાવ હોવાથી તેને તો દેખ લાગતો જ નથી. આ કાંઈ અમે અમારી જ બુદ્ધિથી કહીયે છીયે તેમ નથી. તે વિષે શ્રાવકપ્રપ્તિમાં પણ કહ્યું છે કે–“દેશવિરતિને પરિણામ છતાં પણ ગુરૂ પાસે વ્રત લેવાથી તેમાં દ્રઢતા, તીર્થકરની આજ્ઞાનું પાલન અને કર્મના ક્ષપશમની વૃદ્ધિ, એટલા ગુણો થાય છે. આ પ્રમાણે ફળને અધિક લાભ હોવાથી બન્નેને કાંઈ પણ દોષ લાગતો નથી. અને તે પરિણામ ન હોય તોપણ ગુણકારક હોવાથી બન્નેમાંથી એકેને મૃષાવાદનો દેષ લાગતું નથી. કારણ કે તે વ્રત ગ્રહણ કરવાથી કાળે કરીને પણ અશઠ હૃદયવાળાને તે પરિણામ થશે જ. અને જે તે શઠ હૃદયવાળો હોય તે તે તેને વ્રત આપવાનું જ નથી. છતાં ગુરૂ છેતરાઈને આપે તો પણ ગુરૂ પતે અશઠ હોવાથી શુદ્ધ જ છે. આ વિશે વધારે વિસ્તાર કરવાથી સયું.
વળી કેઈ ફરી શંકા કરે છે કે–આપ વિસ્તારના ભીરૂ છો તે પણ ચાલતા વિષયમાં કાંઈક શંકા થવાથી પૂછું છું કે હાલમાં દુષમ કાળના દેષને લીધે ગુણી ગુરૂઓ મળતા નથી, તેથી સ્થાપનાચાર્યની પાસે શ્રાવક વ્રતને અંગીકાર કરી શકે ? કે નહીં? તેના જવાબમાં ગુરૂ કહે છે કે—હે ભદ્ર ! કેમ ગુણ ગુરૂ મળતા નથી? દૂર દેશમાં હોવાથી ? કે તેવા ગુરૂને અત્યંત (કેવળ) અભાવ જ છે ? તેમાં જે