________________
(૧૮)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ. આ જ દરેક લિંગની વ્યાખ્યા કરવા માટે પ્રથમ
વિધિ સેવાને કહે છે,
विहिसारं चिय सेवइ, सद्धालू सत्तिमं अणुठाणं । दव्वाइदोसनिहोऽवि, पक्खवायं वहइ तम्मि ।। ६१ ॥
મૂલાઈ–શ્રદ્ધાલુ માણસ શકિત હોય ત્યાં સુધી તે મુખ્ય વિધિ પ્રમાણે જ અનુષ્ઠાન (કિયા) નું સેવન કરે છે, અને કદાચ દ્રવ્યાદિકના દોષથી પીડા પામે તે પણ તેને વિષેજ (વિધિપૂર્વક અનુષ્ઠાનને વિષેજ) પક્ષપાત રાખે છે.
ટીકાથ-શ્રધ્ધાળુ એટલે શ્રધ્ધાગુણવાળો માણસ શકિતમાન એટલે સામયુક્ત હોય ત્યાં સુધી તે પ્રત્યુપેક્ષણાદિક ક્રિયાનુષ્ઠાનને વિધિપ્રધાનજ એટલે વિધિપૂર્વકજ સેવે છે-કરે છે. તે પ્રમાણે ન કરે તે શ્રધ્ધાળુપણું નષ્ટ થાય છે અને જે કદાચ શક્તિમાન ન હોય તે તે શું કરે? તે ઉપર કહે છે કે–દ્રવ્ય એટલે આહારાદિક, અને આદિ શબ્દ છે માટે ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવ પણ ગ્રહણ કરવા. તે દ્રવ્યાદિકના દેષથી એટલે પ્રતિકુળપણાથી હણાયો છતાં પણ એટલે ગાઢ પીડા પામ્યો છતાં પણ તેને વિષેજ એટલે વિધિપૂર્વક અનુષ્ઠાનને વિષેજ પક્ષપાતને-ભાવના પ્રતિબંધને ધારણ કરે છે. હરકેઈ વાકય અવધારણ એટલે નિશ્ચય સહિત થઈ શકે છે તેથી તિક્ઝિ'ને અર્થ “તેને વિષેજ” એ કર. ૯૧.
– – અહીં કોઈ શંકા કરે કે–અનુષ્ઠાન ન કરે તો તેને વિષે પક્ષપાત કેમ સંભવે? તે ઉપર કહે છેनिरुओ भोजरसन्नू, कं वि अवत्थं गो असुहमन्नं । भुंजं न तम्मि रजइ, सुहभोयणलालसो धणियं ॥१२॥