________________
ગુરૂનું બહુમાન નહિં કરવાથી થતાં . (ર) મૂલાઈ–અન્યથા કહેલા ગુણેને અભાવ, પિતાનો ઉત્કર્ષ લકને અવિશ્વાસ અને બધિને વિઘાત વિગેરે દોષ થાય છે.
ટીકાઈ–ઈતરથી એટલે જે ગુરૂને ત્યાગ કરે તે કહેલા ગુણેને એટલે ઉપર ગણવેલા ગુરૂ બહુમાન વિગેરે ગુણેને વિપર્યય એટલે અભાવ અથવા વિપરીત એટલે અબહુમાન અને અકૃતજ્ઞતાદિક દેશે થાય છે. તથા આ કર્ષ એટલે પિતામાં ઉત્તમપણને અભિમાન કે જે અનર્થની પરંપરાનું કારણ છે તે ગુરૂકુળને વાસ તજનારાને પ્રાપ્ત થાય છે. તથા સાધુ ઉપર લેકેને અવિશ્વાસ થાય છે એટલે કે આ સાધુઓ પરસ્પર ભિન્ન છે, અને એક બીજાની ક્રિયાને દૂષિત કહે છે, તે તેઓમાં સત્યવાદી કેણ? અને અસત્યવાદી કોણ છે? તે જણાતું નથી, એ રીતે અવિશ્વાસ થાય છે. અવિશ્વાસ થવાથી શે દેષ? તે કહે છે-બેધિને વિવાત એટલે તે અવિશ્વાસીઓને પરભવમાં જિનધર્મની પ્રાપ્તિનો અભાવ થાય છે, અને તેના નિમિત્તભૂત સાધુને પણ બેધિની પ્રાપ્તિ થતી નથી. આદિ શબ્દ છે માટે સમકિતની સન્મુખ થયેલા તથા ચારિત્રની સન્મુખ થયેલાના ભાવને નાશ થાય છે. ગુરૂને ત્યાગ કરનારને આ સર્વે દે થ ય છે. ૧૩૪.
અહીં કોઈ શંકા કરે કે–પહેલાં ક્રિયાને વિષે અપ્રમાદ રૂપ ચારિત્રનું લિંગ કહ્યું હતું, અને હમણાં તે એમ કહો છો કે ગુરૂ પ્રમાદવાળા હોય તો પણ તે ચારિત્રવાળા જ છે તેથી તેને છોડવા નહીં, તે પૂર્વાપરને વિધ કેમ ન આવ્યા? ગુરૂ જવાબ આપે છે કે–ખરી વાત છે. પરંતુ ચારિત્રનું લિંગ જે અપ્રમાદ કહ્યો છે તે તેના અવિનાભાવિપણાએ કરીને કહ્યું છે. જેમ અગ્નિનું લિંગ ધુમાડે છે તે તેને અવિનાભાવી છે તેથી કદાચ કોઈ ઠેકાણે ઈધન બળી ગયા હોય તે ધુમાડા વિનાને પણ અગ્નિ જેવામાં આવે છે. તેવી જ રીતે કઈ ઠેકાણે પ્રમાદીને પણ ચારિત્ર હોઈ શકે છે.
