________________
(ર૪૬)
ધમ રત્ન પ્રકરણ સમીપે રહીને અધિક તપ કરે તો તે ગુરૂના જમૈરવનું કારણ છેવાથી યોગ્ય જ છે. કેમકે શિષ્ય સદાચારી હોય તે ગુરૂનો યશ વધે જ છે, જેમાં પુત્ર સારે હોય તો પિતાને યશ વધેજ છે.
પરંતसविसेसं पि जयंतो, तेसिमवन विवजए सम्म । तो दंसणसोहीओ, सुद्धं चरणं लहा साहू ॥ १३८ ।।
મૂલાઈ–વિશેષ પ્રકારે પણ યતના કરતો ભાવસાધુ તે ગુરૂની અવજ્ઞાને સમ્ય પ્રકારે વજે છે, અને તેથી કરીને દર્શનની શુદ્ધિને લીધે તે ભાવ સાધુ શુદ્ધ ચારિત્રને પામે છે. - ટીકાથ–સવિશેષ એટલે અત્યંત શેભન, અપશબ્દ છે માટે સમાન પણું, શું મારાથી પણ આ અધિક કરે છે ? એવી ભાવનાએ કરીને યતના કરતે એટલે સદનુષ્ઠાનમાં ઉદ્યમ કરતા શુદ્ધ પરિણામવાળો ભાવ સાધુ તે ગુરૂજનેની અવજ્ઞાને એટલે અલ્પત્થાન વિગેરે ન કરવું તેને વજે છે એટલે અવજ્ઞા કરતું નથી, અને તેથી કરીને દર્શનશુદ્ધિને લીધે તે ભાવમુનિ શુદ્ધ એટલે કલંક રહિત ચારિત્રને પામે છે. અહીં આ ભાવાર્થ છે-જ્ઞાન અને ચારિત્રનું કારણ સમક્તિ છે. તે વિષે આગમમાં કહ્યું છે કે-“દશન રહિતને જ્ઞાન હતું નથી, જ્ઞાન વિના ચારિત્રગુણ હોતા નથી, ગુણ વિના મોક્ષ નથી, અને મેક્ષ રહિતને નિર્વાણ સુખ નથી.” અને તે સમકિત ગુરૂનું બહુમાન કરનારને જ હોય છે. તેથી દુષ્કર કિયા કરનારે પણ તેમની અવજ્ઞા કરવી નહિ. પણ તેની આજ્ઞામાં જ રહેવું કહ્યું છે. કે-“ગુરૂની આજ્ઞામાં નહીં રહેલા સાધુ જે કદાચ છઠ્ઠ, અઠ્ઠમ, ચાર ઉપવાસ, પાંચ ઉપવાસ, પંદર ઉપવાસ કે માસના ઉપવાસ કરતા હોય તો પણ અનંત સ સારી થાય છે.” ૧૩૮.
– આ ––
