________________
ભાવસાધુના બીજા લિંગનું સ્વરૂપ
(૧૭૯)
મૂલાઈ–નીરગી અને ભોજનના રસને જાણનારો માણસ કઈ પણ અવસ્થાને પામીને કદાચ અશુભ અન્ન ખાય તો તેથી કરીને તે તેમાં રાગી થતું નથી પરંતુ શુભ ભેજનની લાલસાવાળે જ અત્યંત રહે છે.
ટીકાથ–નગી એટલે વરાદિક રોગ રહિત અને ખાંડના વિગેરે ભેજનના રસને-આસ્વાદને જાણનાર પુરૂષ જે કદાચ દુકાળ કે દરિયાદિકથી ઉત્પન્ન થયેલી કેઈ પણ અવસ્થાને પામ્યા હોય અને તેથી કરીને અશુભ એટલે અનિષ્ટ અન્નનું ભજન કરે તે પણ તે તેમાં એટલે અશુભ અન્નમાં લુબ્ધ થતું નથી. એવું સંભવેજ છે, કહ્યું છે કે
શુભ ભેજનવડે લાલન કરાયેલે પુરૂષ કદાચ દુકાળ કે દારિદ્રયથી પરાભવ પામ્યો હોય તે તે ભાખરી, ભરડકે, કંડુ, કંટી,કડે ગુવાર, અરણિનાં પાંદડાં, કુલિંજર વિગેરે તથા ઝાડની છાલ અને લીલી ઝાલ વિગેરે પણ ભૂખે મરતો ખાય છે. તે પણ તેમાં તે વૃદ્ધિ પામતે નથી. પરંતુ શુભજનલાલસ એટલે વિશિષ્ટ આહારને વિષે લંપટ જ અત્યંત રહે છે. અને “હું આ દુર્દશાને ઓળંગું, ત્યારપછી સુભિક્ષને પામીને ફરીથી ઉત્તમ આહારનું હું ભેજન કરીશ.” એ મને રથ કર્યા કરે છે. ૯૨.
આ પ્રમાણે દષ્ટાંત કહ્યું, હવે તેનું દાષ્ટાંતિક કહે છે –
इय सुद्धचरणरसिओ, सेवंतो दव्वो विरुद्धं पि । सद्धागुणेण एसो, न भावचरणं अइकमइ ।। ६३ ॥
મૂલાઈ–એજ પ્રમાણે શુદ્ધ ચારિત્રને વિષે રસિક થયેલ સાધુ કદાચ દ્રવ્યથી વિરૂદ્ધનું સેવન કરે, પણ તે શ્રદ્ધા ગુણ હેવાથી ભાવ ચારિત્રને ઓળંગત નથી.