________________
(૨૦)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ.
ચિત્તવાળા અને ગુણને ધારણ કરનારા સાધુઓને સંગ થવાથી મેં આજે પૂર્વના પુષ્પવૃક્ષનું નિર્મળ ફળ પ્રાપ્ત કર્યું છે.” ઈત્યાદિક વિચારી આનંદ પામે છે. તથા ગુણને વિષે રાગ હોવાથીજ ગુરૂતર એટલે ક્ષાયિકભાવના હેવાથી અત્યંત મેટા એવા જે ગુણરત્ન એટલે ક્ષાયિકભાવના જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્ર રૂપી રત્નો, તેમના લાભને અર્થી એટલે અભિલાષાવાળો ભાવસાધુ સદ્ભાવ પૂર્વક ધ્યાન, અધ્યયન અને તપસ્યાદિક સાધુના ક્રિયાઓને વિષે અત્યંત ઉદ્યમ કરે છે. કેમકે ઉદ્યમવંતને અપૂર્વ કરણ અને ક્ષપકશ્રેણિના કેમે કરીને કેવળ જ્ઞાનાદિકની પ્રાપ્ત થાય જ છે. એ સુપ્રસિદ્ધ જ છે. ૨૨
હવે ગુણાનુરાગનું જ બીજે પ્રકારે લક્ષણ કહે છેसयणो त्ति व सीसो त्ति व, उवगारि त्ति वाणिव्वो व त्ति । पडिबंधस्स न हेऊ, नियमा एयस्स गुणहीणो ॥ १२३ ।।
મૂલાઈ—આ ગુણાનુરાગીને પિતાને સ્વજન, શિષ્ય, ઉપકારી કે સમાન ગચ્છવાસી કેઈપણ ગુણહીન હેય તે તે અવશ્ય પ્રતિબંધને હેતુ થતું નથી.
ટીકાથ–સ્વજન એટલે પિતાનો જન, ગાથામાં તિ શબ્દ છે તે સ્વજનના ભેદને જણાવનાર છે, અને જા શબ્દસમુચ્ચય અર્થમાં છે. તેમાં જે હસ્વ થયો છે તે પ્રાકૃત ભાષાને લીધે થયે છે. શિષ્ય એટલે વિનય, તિ અને શા શબ્દો પૂર્વની જેમ જાણવા. ઉપકારી એટલે જેણે પહેલાં ભકત પાનાદિકવડે ઉપકાર કર્યો હોય તે. અહીં પણ fસ અને વા શબ્દો પ્રથમની જેમ જાણવા. તથા એક ગચ્છને વાસી. અહીં પણ વા અને શબ્દ પ્રથમની જેમ જાણવા. આ સર્વને મધ્યે દરેક દરેક પ્રાયે કરીને પ્રતિબંધનું કારણ સંભવે છે. પરંતુ આ ગુણરાગી ભાવસાધુને તો જે તે ગુણહીન એટલે નિર્ગુણ હોય તે