________________
(૨૧૦).
ધર્મરત્ન પ્રકરણ.
વિચરતા હતા. એકદા તે બન્ને સૂરિ પાટલિપુર નગરમાં ગયા, ત્યાં સુહસ્તસૂરિએ વસુભૂતિ નામના શ્રેષ્ઠીને ઉપદેશ આપી શ્રાવક કર્યો. તે શ્રેણી હમેશાં પોતાના પરિવારને ધર્મદેશના આપી પ્રતિબંધ કરતે હતું, પરંતુ તેમાં કઈ પણ પ્રતિબોધ પામ્યા નહીં, તેમજ કહ્યા છતાં પણ કોઈ ગુરૂની પાસે આવ્યા નહીં. ત્યારે શ્રેષ્ઠીએ વિચાર્યું કેગુણુ ગુરૂનું વચન ઘી અને મધથી સીચેલા અગ્નિની જેમ શેભે છે, અને ગુણ રહિતનું વચન નેહ-તેલ વિનાના દીવાની જેમ શોભતું નથી. તેથી જે ભગવાન જાતે અત્ર પધારી આમને ધર્મોપદેશ આપે તે કદાચ તેઓ પ્રતિબોધ પામે ખરા. અથવા આ વાત હું ગુરૂને જ કહું, કે જેથી જ્ઞાનના નિધિરૂપ તેઓ જે ઉચિત હશે તે જાણશે.” એમ વિચારી શ્રેષ્ઠીએ ગુરૂને વિજ્ઞપ્તિ કરી. તે સાંભળી ગુરૂ પણ ગુણ દેખીને તેને ઘેર પધાર્યા. ત્યાં અમૃતના રસ જેવી મનહર તેમની દેશના સાંભળીને શ્રેષ્ઠીના સર્વ મનુષ્ય પ્રતિબોધ પામ્યા. પછી તેઓને સ્થિર કરવા માટે હમેશાં આચાર્ય મહારાજ શ્રેષ્ઠીને ઘેર જવા લાગ્યા. એકદા આચાર્ય શ્રેષ્ઠીને ઘેર બેઠા હતા, તેવામાં ત્રીજી પિરસીને સમયે ગોચરીને માટે ભ્રમણ કરતા આર્ય મહાગિરિ મહારાજ તે જ શેરીમાં પેઠા. તેમને આવતા જોઈ સંભ્રમથી સુહસ્તી સૂરિ ઉભા થયા. તે જોઈ વિસ્મય પામેલા શ્રેષ્ઠીએ વિચાર્યું કે-“આ ભિક્ષુકનું શરીર મળરૂપી પંકથી ખરડાયેલું છે, અને શરીરનો એક ભાગ જૂના લૂગડાના કકડાથી ઢાંકેલો છે, આને જોઈ આ આચાર્યપદને પામેલા ગુરૂ કેમ ઉભા થયા?” એમ વિચારી તેણે ગુરૂને પૂછયું કે-“હે પૂજ્ય! આ આપને પણ ગૌરવનું સ્થાનરૂપ કોણ છે?” ગુરૂ બોલ્યા–“આ મહાત્મા અમારા ગુરૂ છે, શ્રુતજ્ઞાન રૂપી જળના સમુદ્ર છે, તેમણે શરીરને સત્કાર સર્વથા ત્યાગ કર્યો છે, તેઓ જીવિત અને મરણની આશંસા રહિત છે, તેઓ ત્યાગ કરવા લાયક જ અન્ન પાનને ગ્રહણ કરે છે, અને તેઓ દેવના પણ પૂજ્ય છે અમે તે તેમના ચરણની રજ તુલ્ય પણ નથી.” આ પ્રમાણે સાંભળી
