________________
ઓગણીશમા કૃતજ્ઞતા ગુણનું વર્ણન. (૬૩) અને નરેંદ્રો વાંદે છે. તો હવે બીજાએ કરીને મારે સયું. આને જ હું વિનય કરું.” ત્યારપછી અવસર મળ્યો ત્યારે તેણે હાથમાં રાખેલી હાલ તરવાર સહિતજ પ્રભુના ચરણમાં પડી વિનંતિ કરી કે-“હે ભગવાન ! આપ મને અનુજ્ઞા આપો. હું આપના પગમાં પડયો છું.” ભગવાન બોલ્યા- “હે ભદ્ર ! હાથમાં ઢાલ તરવાર રાખીને મારા પગમાં પડવું યોગ્ય નથી; પરંતુ રજોહરણ અને મુખવસ્ત્રિકા હાથમાં રાખી મારા પગમાં પડાય છે, જેમ આ બધાઓ લાગે છે તેમ પગે લાગવું જોઇયે.” ત્યારે તે બોલ્યા કે – આપ જેવી આજ્ઞા આપો, તે પ્રમાણે હું લાગું.” તે સાંભળી “આયેગ્ય છે એમ જાણુ ભગવાને તેને દીક્ષા આપી. અને તે સદ્ગતિને પામ્યું. આ પ્રમાણે વિનયવાળે માણસ ધમને યોગ્ય છે.
હવે ઓગણીશમા તજ્ઞતા ગુણને અવસર છે. તેમાં જે બીજાના કરેલા ઉપકારને વિસ્મરણ રહિતપણે જાણે તે કૃતજ્ઞ કહેવાય છે, તેથી
તે કૃતજ્ઞને ફળદ્વારાએ બતાવે છે –
बहु मन्नइ धम्मगुरुं, परमुवयारि त्ति तत्तबुद्धीए । तत्तो गुणाण वुड्डी, गुणारिहो तेणिह कयन्नू ॥ २६ ॥
મૂલાથ–કૃતજ્ઞ માણસ ધર્મગુરૂને “આ મારા પરમ ઉપકારી છે” એવી તત્વબુદ્ધિથી બહુ માને છે. તેથી કરીને તેના ગુણની વૃદ્ધિ થાય છે. આ કારણથી કૃતજ્ઞ માણસ અહીં ગુણને (ધર્મને) યોગ્ય કહ્યો છે.
ટીકાથ–ધર્મગુરૂને ધર્મદાતા આચાર્યાદિકને ““આ મારા પરમ ઉપકારી છે, અતિ ઘેર સંસારરૂપી કૂવામાં પડતા મને કારણ વિના જ *
