________________
શકયાનુણાનારંભ નામના પાંચમા લિંગનું સ્વરૂપ. (૨૦૭) ચોથું ભાવસાધુનું લિંગ કર્યું. હવે પાંચમું કહે છે –
-
संघयणादणुरूवं, आरंभइ सक्कमेवणुहाणं । बहुलाभमप्पच्छेयं, सुयसारविसारो सुजई ॥ ११५ ॥
મૂલાર્થ–સંઘયણાદિકને અનુરૂપ શક્ય અનુષ્ઠાન કે જે બહુ લાભવાળું અને એ૯૫ નુકસાનવાળું હોય તેને જ મૃતના તત્વ જાણવામાં પંડિત સુયતિ આરંભે છે.
ટીકાઈ–વારાષભનારાચ વિગેરે સંઘયણ તથા આદિ શબ્દ છે માટે દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવ ગ્રહણ કરવા. એ સર્વને અનુરૂપ એટલે ઉચિત જ સર્વ અનુષ્ઠાન એટલે તપ, પ્રતિમા, જિનકલ્પ વિગેરેને આરભે છે, એટલે કે જે અનુષ્ઠાન જે સંઘયણને આશ્રી નિર્વાહ કરી શકાય તેજ અનુષ્ઠાનને આરંભ કરે છે. કેમકે જે અધિક અનુકાન કરે તે તેની સમાપ્તિ ન થવાથી પ્રતિજ્ઞાના ભંગને સંભવ રહે છે. વળી તે કેવું અનુષ્ઠાન આરંભે? તે કહે છે–બહેલાવાળું એટલે વિશેષ પ્રકારના ફળને આપનારૂં અને અ૫છેદ એટલે અ૫ નુકશાન કરનારૂં. અહીં અથ શબ્દનો અભાવ અર્થ કરવાનો છે તેથી કરીને સંયમને બાધા ન જ આવે એવું જાણવું. તેવા કાર્યને શ્રુતસાવિશારદ એટલે સિદ્ધાતના તત્વને જાણનાર એ સુયતિ એટલે ભાવસાધુ આરંભે છે. ૧૧પ..
એવી રીતે કેમ થઈ શકે ? તે કહે છે –
जह तं बहुं पसाहइ, निवडइ असंजमे दढं न जो। जणिउअमं बहूणं, विसेसकिरियं तहाढवइ ।। ११६ ॥