________________
( ૨ )
ધર્મ રત્ન પ્રકરણ.
( અદ્વિતીય ) કારણરૂપ જિનધર્મ રૂપી મહારત્ન ઉપાર્જન કરવું ચેાગ્ય છે. તે ઉપાન કરવાને ઉપાય ગુરૂના ઉપદેશ વિના જાણી શકાતા નથી અને ઉપાયમાં પ્રવૃત્તિ કર્યા વિના કાઈ પણુ વાંછિત કાયની સિદ્ધિ થતી નથી, તેથી દયાવડે પવિત્ર અંત:કરણવાળા આ પ્રકરણના કર્તા શ્રી શાંતિસૂરિ ધર્મના અથી જીવાને ધર્મ ગ્રહણ કરવાના તથા તેને પાલન કરવાના ઉપદેશ દેવાની ઇચ્છાથી શિષ્ટજનાના માને અનુસરી, પ્રથમ ઇષ્ટ દેવના નમસ્કારાદિકને પ્રતિપાદન કરવા માટે પહેલી ગાથા કહે છે.—
नमिऊण सयलगुणरयणकुलहरं विमल केवलं वीरं । धम्मरयत्थियाणं, जणाण वियरेमि उवएसं ॥ १ ॥
મૂલા—સમગ્ર ગુણરત્નોના કુળગૃહ સમાન અને નળ કેવળજ્ઞાનવાળા શ્રી મહાવીરસ્વામીને નમસ્કાર કરી, ધરૂપી રત્નના અર્થી જનેાને હું ઉપદેશ આપું છું.
ટીકા—આ ગાથામાં પહેલી અર્ધી ગાથાએ કરીને ઇષ્ટદેવના નમસ્કાર દ્વારા ભારે વિશ્ર્વની શાંતિ કરવા માટે મંગળ કહેલું છે, અને બીજી અર્ધી ગાથાએ કરીને આ ગ્રંથનું અભિધેય ( વાસ્થ્યવક્તવ્ય ) કહ્યું છે, તથા સંબંધ અને પ્રયાજન તે! સામર્થ્યથી જ આવી શકે છે. આ ગ્રંથના સંબંધ ઉપાય ઉપેય અથવા સાધ્ય સાધન નામે છે. તેમાં આ પ્રકરણ ( ગ્રંથ ) ઉપાય અથવા સાધન કહેવાય છે, અને આ પ્રકરણના અર્થનું જે જ્ઞાન થાય તે સાધ્ય અથવા ઉપેય કહેવાય છે. તથા આ ગ્રંથનું પ્રયાજન એ પ્રકારનુ છે. એક કર્તાનુ અને ખીજું શ્રેાતાનું. આ બન્નેના અન ંતર પ્રયાજન અને પરપર પ્રયાજન એવા એ બે પ્રકાર છે. તેમાં આ ગ્રંથ ભણવાથી પ્રાણીઓને જે કાંઇ ઉપકાર થાય તે કર્તાનુ' અનંતર પ્રયાજન છે, અને ત્રેાતાને આ પ્રકરણના અર્થનું જ્ઞાન થાય તે શ્વેતાનું અન તર પ્રયેાજન છે, તેમજ
