________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વીર શબ્દના અર્થ)
(૨૭
અલિપ્ત હતો. પરંતુ જો તમે આ તૃષ્ણા-અભિમાન અને નમાલા કપુત છીએ; પ્રભુનું નામ લજાવનારા વગેરે આંતર કષાયોને તમારા પર વિજેતા બનાવો, છીએ. મતલબ તમારા પર એ જીતે, અને તમે એ બધાથી
સંસાર એટલે સદા ૧૮ પાપસ્થાનકનું હારી એની ગુલામી કરો તો તમારે નિશ્ચિત દુર્ગતિ
આક્રમણ માટે એની સામે જીવનસંગ્રામ:
અહીં સમજી રાખવાનું કે આ આંતર શત્રુ સામે ૯૮ પુત્રો સમજી ગયા, ભરત પર વિજય
લડી એને દબાવતા રહેવાનો સંગ્રામ જીવનભર ખેલતા મેળવવાની બુદ્ધિ પડતી મૂકી, અને આંતરશત્રુ પર જ
રહેવાનું છે, જીવનભર લડતા રહેવાનું છે. કેમકે વિજય મેળવવા માટે એમણે ત્યાં ને ત્યાં જ સંસાર
સંસારમાં ૧૮ પાપસ્થાનકનાં નિત્ય આક્રમણ છે. ત્યાં ત્યાગ કરી સાધુ દીક્ષા લઇ લીધી ! આ પ્રતાપ કોનો?
સંસારની એકએક ચીજથી વિષયોના રાગદ્વેષ તથા ઋષભદેવ પ્રભુએ પોતે પહેલા આંતર શત્રુ સામે
( હિંસા-પરિગ્રહાદિની વૃત્તિઓમાંથી ગમે તે વૃત્તિ ગમે વિક્રમી સંગ્રામ ખેડી એના પર સંપૂર્ણ વિજય મેળવ્યો
તે એક યા બીજી રીતે નિરંતર આપણા દય પર ચડી છે એનો પ્રભાવ કે એમના ઉપદેશની ૯૮ પુત્રો પર બેસતી હોય છે. એની સામે નિરંતર લડતા રહેવાનું અસર થઈ.
છે, ને તે દેવ-ગુરુ ધર્મના સહારે એ રાગદ્વેષની એમ મહાવીર પ્રભુએ પણ પોતાની ઉપર વત્તિને દબાવી શકાય છે. શૂલપાણી યક્ષ વગેરેના જુલમ વરસ્યા કે ઈદ્રોએ
ઈષ્ટદેવ કેમ વીતરાગ જોઈએ? વારાફરતી આવી શાતા પૂછી, સન્માન કર્યા, છતાં ન ષ કર્યો કે ન રાગ. રાગદ્વેષાદિ આંતરશત્રને મચક જ
પરંતુ જોજો, દેવ વીતરાગ જોઈએ, જો સરાગી ન આપી.
દેવને આપણી સામે આદર્શ તરીકે રાખ્યા તો આ
લડાઈ થઈ રહી, એમ ગુર નિર્ચન્થ મહાવૈરાગી અને આંતર શત્રુને જીતે તે વીર. આપણે આવા વીર
નિસ્પૃહી તથા સજ્ઞાન જોઇએ; નહિતર જો પ્રભુનાં સંતાન ખરા ને? ક્ષત્રિયનાં સંતાન ક્ષત્રિય હોય
સ્પૃહાવાળા રાગી મિથ્યાજ્ઞાની ગુરુ પકડાયા, તો એવો કે ખત્રી? ક્ષત્રિય જ હોય. તો વીરનાં સંતાન આપણે
એ ઉપદેશ આપશે કે જેથી સામાની રાગ-દ્વેષની વીર કે કાયર? અલબત્ પ્રભુની જેમ પૂરા વીર ન બન્યા હોઈએ, પરંતુ થોડા અંશે તો વીર ખરા ને ? રાગાદિ
હોળીમાં ઘાસતેલ છંટાવાનું થશે, ત્યાં “ઘરનો બળ્યો સામે લડવાની કોશીશમાં તો હોવા જોઇએ ને?
વનમાં ગયો વનમાં ઊઠી આગ” જેવું થશે, એમ ધર્મ
પણ શુદ્ધ અર્થાત સર્વજ્ઞનો કહેલો દયા-વૈરાગ્ય- સમતા બે મલ્લ લડતા હોય તો નીચે પટકાનારો મલ્લ
આદિમય ધર્મ જોઇએ; નહિતર અસર્વકથિત અશુદ્ધ ઝટ ઊભો થઈ એની છાતી પર ચડી બેઠેલા સામાને
ધર્મથી તો ૧૮ પાપસ્થાનકની વૃત્તિઓ દ્ધય પર પછાડવાની કોશીશમાં હોય છે, તો જ એ
ઉભેલી રહેવાની. મરદ-વીર-મલ્લ છે; નહિતર કાયર... એમ “આપણે વીરના સંતાન છીએ,’ એ યાદ રાખી જયાં
ક્ષમતા - સમતાદિની પ્રેરણા: રાગ-દ્વેષ-કામ-ક્રોધાદિ આંતર શત્રુથી પછડાતા
દા. ત. ભકત પોતાના શુદ્ધ ઘર્મદાતા સુગર પાસે હોઇએ ને એ આપણા દ્ધય પર ચડી બેસતા હોય. ગયો અને એમની આગળ પોતાના ઘર-કલેશની ત્યાં આપણે તરત સજાગ સશકત બની અને માંડી, ત્યાં એ સુગુર કહેશે; “ગાડા ! તું શું કામ ક્રોધે પછાડવાનું-દબાવવાનું કાર્ય કર્યું જવાનું છે. ને તે વીર ભરાય છે? જરાક તો જિન-શાસનની ક્ષમા-સમતાની પ્રભનું જીવન નજર સામે રાખવાથી અને એમની રીતરસમ ધ્યાન પર રાખીએ ને ? 'કડવાં ફળ છે. ટેકનીક-ધર્મકળા અજમાવવાથી બને, તો જ આપણે ક્રોધનાં, ફળ ક્ષમાના મીઠાં રે' જગતની તુચ્છ ચીજો તો વીરના સાચા સંતાન છીએ. નહિતર કાયર કંગાલ પુણ્ય-પાપના આધારે રહેનારી-જનારી છે. તારાં
For Private and Personal Use Only
