________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લે.
દેવપાલ ભક્તિઃ વિનિયોગ )
(૧૯૯ છલોછલ ભક્તિ કરેલી જ હતી; એટલે તો રોજ સાધના તો એવી સહજ ભાવની થઈ ગઈ છે કે એને ચોવીસે કલાક ઝંખી રહ્યો હતો કે જ્યારે વરસાદ ધીરો ચાહીને કરવાની જરૂર જ રહેતી નથી, પછી શી એને પડે ને હું મારા ભગવાન પાસે દોડી જાઉં !' એટલે મુખ્ય કરવાની હોય? હા, વિનિયોગ ચાહીને કરવાનો ભક્તિ તો તારા દિલમાં ભરેલી જ છે. માટે જો હું છે, માટે એને મુખ્ય કરવાનો રહે. દેવતા છું, દેવતાનું દર્શન-વરદાન નિષ્ફળ જાય નહિ. ત્યારે, જીવનમાં જો આ વિનિયોગનો ગુણ માટે તું ભક્તિના બદલામાં તારું ગમે તે પ્રિય માગી આવી જાય, તો એક લાભ તો આ થાય કે દિલ એવું
વિશાળ થઈ જાય કે વિચારે કે “હું આ અનુષ્ઠાન સાધું દેવપાલ કહે “મને શું સમજાવી રહી છે? મારે છું તે એકલો હું જ સાધું એમ નહિ, કિંતુ બીજાઓ પણ મન ભક્તિ તો ઐરાવણ હાથી જેવી છે, અને તું મારું દેખીને આ સાધતા થાઓ.” દુનિયાનું રાજય પણ આપી દે એને હું ગધેડા તુલ્ય ભજનમંડળીઓમાં ઈર્ષ્યા કેમ ટાળી?? માનું છું. તું કહે છે, ભક્તિનાં બદલામાં દુનિયાનું કાંક કેટલાક વર્ષો પૂર્વે કાશીના એક નામી પંડિતજી માગી લે, એટલે એનો અર્થ એ કે ઐરાવણ હાથીના પોતાના ગામડે ગયા. ત્યાં જોયું કે ભજન-મંડળીઓ બદલામાં ગધેડો માગી લે. ઐરાવણ હાથી વેચીને ભજન કરતી, પરંતુ એકબીજાની ઇર્ષા કરતી હતી. ગધેડો ખરીદવાની મૂર્નાઇ હું ન કરું.” કેવી વિષયોની
પંડિતજીએ એ મંડળીઓવાળા બધાને ભેગા કર્યા, અને નિઃસ્પૃહા!
કહ્યું કે, કાન્તાષ્ટિમાં વિશિષ્ટ અપ્રમાદ:
જુઓ, તમે બધા કેટલા બધા ભાગ્યવાન છો કે આ તો સામાન્યથી વિષય-લાલસા૩૫ પ્રમાદને જીવનમાં પરમાત્માનાં ભજનનો સુંદર વ્યવસાય બાજુએ મૂકવાની વાત થઈ. પરંતુ કાન્તા દ્રષ્ટિમાં પકડયો છે. આજના કળિયુગમાં કેટલાયને સ્વયં આવેલા આત્મા તો વિશિષ્ટ પ્રમાદને બાજુએ મૂકે છે, પ્રભુ-ભજનની પડી નથી, ત્યારે તમે સ્વયં પ્રભુ અર્થાત્ એ પોતાની સાધનામાં સહજભાવે લયલીન ભજનમાં ઝીલવા સાથે બીજાઓને પણ એમાં ઝીલાવો એવો કે બીજી કોઈ વાતની આતુરતા નહિ, કે મન છો. કેમ વારુ ? પ્રભુ-ભજન એ આ ઉત્તમ એમાં લઈ જવાનું નહિ, યાવતું સાધનામાં પણ આ માનવ-જીવનનો સાર છે. બાકી તો બધી ક્રિયા પૂરી કરું, પછી બીજી લઉં' એટલો ય વિચાર મોહમાયાજાળ એ અસાર જંજાળ છે, માટે જ ને? તો નહિ. ઘડિયાળનો કાંટો રેગ્યુલર ગતિએ સતત ચાલ્યા તમને એ તો ગમતું જ હોય કે આખી દુનિયા કરે એમ એમનું જીવન સાધનામાં સહજગતિએ ચાલ્યા પ્રભુ-ભજનમાં લાગી જાય તો કેવું સારું? આ હિસાબે કરે.
અહીં જે ભજન-મંડળીઓ કામ કરી રહી છે એ શું વિનિયોગપ્રધાન ઉદાર દિલઃ
તમને ગમતું ન હોય ? શા માટે તમે એકબીજા પર
ઈર્ષા કરો ? ઈર્ષાનો અર્થ એ કે તમને બીજા કાન્તા દ્રષ્ટિના યોગીનો એક મહાન ગુણ આ
પ્રભુભજન કરે એ ગમતું નથી, ખમાતું નથી. તો પછી બતાવ્યો કે એ “વિનિયોગ-પ્રધાન હોય, અથવા
તમે પ્રભુ ભજન સમા શું ? જીવનમાં ઈષ્ય એમનું ઉદાર ગંભીર દિલ જ એવું કે એમના જીવનમાં
કરવાની વસ્તુ બીજી કોઈ ન મળી તે પ્રભુ-ભજન જ વિનિયોગ મુખ્ય થઈ જાય. વિનિયોગ એટલે આપણી
મળી? સારા માણસથી કોઇના પૈસા ટકા વગેરેની ય વસ્તુનું યોગ્ય પાત્રમાં સ્થાપન.
ઈર્ષ્યા ન થાય તો પ્રભુ-ભજન જેવા ઉત્તમ કાર્યની પ્ર- જો આવા વિનિયોગને મુખ્ય કરે તો શું ઈર્ષ્યા ?” સાંભળનારા સૌ ગદ્ગદ થઈ ગયા, પોતાની સાધના મુખ્ય નહિ?
પંડિતજીની માફી માગી અને કબૂલ કર્યું “આજથી ઉ- મુખ્ય ખરી, પણ આ યોગીને પોતાની ઈર્ષ્યા ન કરતાં એક-બીજામાં ભળી જઈને પ્રભુભજન
For Private and Personal Use Only
