________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૧)
(યોગદૃષ્ટિ સમુચ્ચય વ્યાખ્યાનો ‘ભગ’નો અર્થ ઐશ્વર્ય પ્રભાવ વગેરે થાય છે. કલ્પસૂત્ર માટે મળ્યો છે? ટીકામાં “શ્રમણ ભગવાન મહાવીર' એનો શબ્દાર્થ
તરણ તારણ ભગવાનને મૂકી આ મોહમાયાની બતાવતાં “ભગવાન” શબ્દ લઇ, ‘ભગ’ના ૧૪ અર્થ
આરતિ ઉતારવા માટે મળ્યો છે ? આ મોહમાયા તો બતાવ્યા છે. પતંજલિ વગેરે ભલે મિથ્યાષ્ટિ હતા,
અહીં મૃત્યુ વખતે જીવને માટે બધી જ ઊડી જવાની. પરંતુ વૈરાગ્યના ઐશ્વર્યવાળા હતા, પ્રભાવવાળા
પછી પરલોકે મારા આત્માનું કોણ ? અને શું હતા, અપુનબંધક દશાના લક્ષણવાળા હતા.
મોહમાયાની સેવાથી સદ્ગતિ મળે? તો તો જગતમાં પ્રવે-શું વૈરાગ્ય એ ઐશ્વર્ય છે? એનો પ્રભાવ કોઈ જીવ દુર્ગતિમાં હોય જ નહિ; કેમકે મોહમાયાની છે?
સેવા તો જનાવરને ય, અરે નાની કીડી અને જડ જેવા ઉo- હા, જે વૈરાગ્ય વિના જીવને સંસારમાં ઝાડના જીવને ય, કરતા આવડે છે. બધાય પછી ભટકતા અનંતા પુદ્ગલ-પરાવર્તકાળ થયા ને એ સદ્ગતિમાં જ પહોંચી જાય ! જયારે દુર્ગતિમાં તો એકેકા પુગલ-પરાવર્તમાં અનંતા જન્મ મરણ થયા, અનંતા જીવ રખડતા અને ભયંકર દુ:ખ ભોગવતા તે હવે વૈરાગ્ય આવ્યા પછી એક જ દેખાય છે. એ બતાવે છે કે મોહમાયાની સેવાથી દુર્ગતિ પુદ્ગલ-પરાવર્તકાળની અંદર અંદર જન્મ-મરણની જ મળે. ભગવાનની સેવાથી જ સદ્ગતિ મળે. પરંપરાનો અંત આવી જાય, ને અનંતાનંત શાશ્વત ભગવાનની સેવા કરવી હોય તો આ કુટુંબ કબીલા કાળ માટે અનંત સુખના ધામ મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય, વગેરેની મોહમાયાનો તદ્દન ત્યાગ કરી, પછી રુડાં એ વૈરાગ્યનો પ્રભાવ ઓછો ગણાય?
ખાનપાનની પણ મોહમાયાનો ત્યાગ કરી, કઠોર આત્માને વૈરાગ્ય વિના મોહ માયાની
તપના માર્ગે ચડી ખાવું ભૂલવું જોઈએ, તો જ પછી
નિરાંતે ભગવદ્ નામસ્મરણ ભગવભજન વગેરે ગુલામી કેટલી છે?
ભગવાનની સેવા થાય.” -એ જગતના જીવોમાં નજરે દેખાય છે ને ?
કુટુંબને સમજાવટ: સાચો પ્રેમી કોણ? :વૈરાગ્ય નથી તો મોટો પહેલવાન પણ તુચ્છ ખાનપાનની ગુલામી કરે છે ! વૈરાગ્ય નથી તો મોટો
બસ, મનથી નિર્ધાર કરી સવારે કુટુંબને શહેનશાહ પણ પરાણીની આંખ પર નાચે છે ! સમજાવી દીધું કે, “જુઓ, મારા મર્યા પછી હું જયાં ત્યારે જેનામાં વૈરાગ્ય હોય એને મોટી ઈદ્રાણીઓ પણ
જાઉં ત્યાં કોણ જાણે કેવી ય ઘોર દુઃખમય સ્થિતિ હોય. ગમે તેવા હાવભાવ અને મનામણાથી ય ગાવી શકતી ત્યાં તમે કોઈ મને મળવાના નથી, મને તમે ત્યાં નથી.
શરણ કે રક્ષણ આપી શકવાના નથી. શરણ કે રક્ષણ
મળે તો એકમાત્ર ભગવાનથી મળે. પરંતુ તે અહીં તામલિ-તાપસને એના માવૈરાગ્યમાંથી
ભગવાનને આપણે ભજયા હોય તો જ મળે; ને ભવનપતિની દેવીઓ ડગાવી શકી નહિ ! દેવીઓને
ખરેખરૂં એકાન્ત ભગવાનને ભજવાનું મોહમાયાથી પોતાનો પતિદેવ ગુજરી ગયો હોવાથી “સારો પતિ
સર્વથા અલગ થયા વિના ન થાય. જગતમાં કોણ થાય ?' એ શોધતાં તામલિતાપસને પસંદ
ભગવાનને ભજવા માટે આ ઉત્તમ મનુષ્યભવ જેવો કરેલો. કોણ તામલિતાપસ ? એક વખતનો સુખી
કોઇ ભવ નથી. મારા પર તમારો બધાનો પ્રેમ છે, તો ગૃહસ્થ, પણ અડધી રાતે એકવાર જાગી જવાથી
તમે મારા સાચા પ્રેમી થઈ પરલોકમાં હું દુર્ગતિઓમાં વિચારમાં ચડયો કે,
ભટકતો ન થાઉં, અને સદ્ગતિ યાવત્ મોક્ષ પામી તામલિની ભવ્ય વૈરાગ્ય-ભાવના :- જઈ અનંતા જન્મ-મરણની વિટંબણામાંથી હંમેશ માટે “આ ઉચ્ચ માનવ અવતાર શું કરવા મુક્ત થાઉં, એવું જ ઇચ્છો, ને મારા નિર્ધારમાં
For Private and Personal Use Only
