________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૨)
(યોગદૃષ્ટિ સમુચ્ચય વ્યાખ્યાનો (૪) “વીર' એટલે કે, કેવળજ્ઞાનરૂપ લક્ષ્મીએ કરું” એ વિચારવાની તાકાત લાવે કયાંથી ? ત્યારે જેમને સ્વયં વરવાથી, વિક્રાન્ત છે, વિક્રમવાળા પ્રભુએ તો એવું વિચાર્યું! તો કેવુંક વીર્ય એમનું ! વળી પરાક્રમવાળા છે, પ્રસિદ્ધ છે.
પ્રભુ તો માત્ર એટલો વિચાર કરીને બેસી ન રહ્યા, પણ ત્રિલોકનાથ ભગવાન મહાવીર પરમાત્માને ગયા અનાર્ય દેશમાં ! અને એમણે ૬-૬ મહિના સુધી નમસ્કાર કરતાં ઓળખી લેવા જોઇએ. શાસ્ત્રકાર અનાર્યો તરફથી ગડદા-પાટુ-સોટીઓના માર, અહીં ઓળખ આપે છે.
અપમાન,તિરસ્કાર, શિકારી કૂતરાના બચકા.... મહાવીર્ય શેમાં? પાપવિકલ્પ રોકવામાં
વગેરે રોજિંદા ભયંકર ત્રાસ સમતાભાવે ખુશમિશાલ (૧) ભગવાન વીર છે અર્થાતુ મહાવીર્યથી
સહન કરવાનું મહાવીર્ય દાખવ્યું! વિરાજતા છે. આ “મહાવીર્ય જગતમાં મોટા સમ્રાટ
એકી કલમે કોઈ મોટો ઉપદ્રવ સહી લેવો હજી
સહેલો, પરંતુ આ રોજિંદા ભારે ત્રાસ ૬-૬ મહિના રાજાને કોઈ જીત મેળવવા માટે કરવા પડતા મોટા સંગ્રામનું વીર્ય નથી લેવાનું, કિન્તુ સંયમના મહાકષ્ટ
સુધી લગાતાર સહવા કઠણ ! આવું ૬ મહિના નહિ, તથા મોટા મોટા પરીસહો, ઉપસર્ગોની ભયંકર વેદના
૬ અઠવાડિયા નહિ, દિવસ પણ સહવાની તાકાત વખતે સામા પર દ્વેષ, અભાવ કે હાયવોય યા
કોની? દુઃખ આવી પડે ને સહી લેવું એ જુદું; પણ અસમાધિ ન થવા દેવાનું મહાવીર્ય લેવાનું છે, અને
પ્રભુએ એ સહર્ષ સહવાનું દુઃખ જાતે ઊભું વિશેષમાં એ વખતે તત્ત્વ-ચિંતન સિવાય બીજો કોઈ
કરીને સહ્યું ! ત્યારે ત્યાં એ સહવા કેટલું બધું વીર્ય વિકલ્પ પણ મનમાં ન આવવા દેવો એટલું જબરદસ્ત
દાખવ્યું ! માટે વીર પ્રભુ મહાવીર્યથી શોભતા વીર્ય લેવાનું છે.
કહેવાય. આ વીર્ય નાનુંસૂનું નથી. માણસ બહારમાં બધે
શત્રુ પર પ્રભુને કરૂણાના આંસુ - તાકાત બતાવી શકે છે, પરંતુ પોતાના અંતરમાં પાપ
ત્યારે જે સંગમ દેવતાએ પ્રભુની ઉપર એક વિકલ્પો અને મહાદુઃખ-દીનતાના વિકલ્પો રોકવાની
રાતમાં મોટા ભયંકર ૨૦ ઉપસર્ગો વરસાવ્યા ત્યાં પણ તાકાત નથી બતાવી શકતો. અરે ! “આ દુ:ખ ભારે'
મારે આ દુ:ખ દેનાર ખરાબ' યા “આ દુઃખ ખરાબ” એટલો પણ વિચાર રોકવાની તાકાત નથી બતાવી
એટલો વિકલ્પ પણ મનમાં ન ઊઠવા દેવાનું વીર્ય ! શકતો ! તેથી દુન્યવી દુશ્મનના વિજેતાના મગજ પર
અને પછી પણ દ-મહિના સુધી એણે પ્રભુને ભારે આવારાગભર્યા વિચાર ચડી બેસે છે.
રંજાડયા, યાવત ગોચરીય લેવા દીધી નહિ, ને પ્રભુને
૬ માસના સળંગ ચોવિહારા ઉપવાસ થયા ત્યાં પણ મહાવીર પ્રભુનું મહાવીર્ય કેવું કે
જ્યાં સુધી આ દુ:ખ?” એટલું ય ન વિચારવાનું વીર્ય આર્ય દેશમાં કષ્ટ ઓછા આવે છે, બહુ નહિ; વિકસાવ્યું ! ને લેશ પણ ખેદ ન કરવાનું વીર્ય દાખવ્યું! અને હલકા અલ્પ પીડાના આવે છે, ભારે નહિ; ને એવા એ સંગમના હારીને હવે જવા વખતે પ્રભુએ ભારે કષ્ટ વિના ભારે કર્મ ખપે નહિ, અને મારે ભારે પોતાના દિલમાં એના પર એટલી કરુણા ઉભરાવી કે કર્મનો નીકાલ કરવાનો છે. તો લાવ, જાઉં અનાર્ય એમાં પ્રભુની આંખમાં આંસુ આવ્યા ! સંગમદેવના દેશમાં, જેથી ત્યાં ભારે અને ઘણાં કષ્ટ આવે તેથી ભાવી દુ:ખ વિચારી આ બિચારાને કેટલાં બધાં મારાં ભારે કર્મ ખપી જાય.' આટલું વિચારી નરકાદિનાં દુ:ખ સહન કરવાની આવશે ! અરે ! અનાદિશામાં વિચર્યા ! આટલો વિચાર માત્ર કરવાનું એમાં હું નિમિત્ત પામી આ બિચારાએ એવાં પાપ વીર્ય પણ ફોરવવું કેટલું કઠિન છે ? કેમકે કર્યા ?” આ ભયંકર જલ્પગાર ઉપર પણ આંખમાં અનાયદશમાં અનાડી લોકો તરફના ત્રાસની આંસુ આવવા સુધીની આ કરુણાનું વીર્ય ફોરવ્યું! કલ્પનામાત્રથી દિલ ભડકે એવું છે ! ત્યાં “એ હું સહન આવા જીવલેણ દુમન પર પણ મનમાં દ્વેષ ન
For Private and Personal Use Only
