________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પાપાનુમોદનાની અવિરતિનું જંગી પાપ)
(૨૩૩ યોગદષ્ટિ આઠને બદલે અગણિત થાય. પ્રસંગવશાતુ નહિ; પોતાના નિમિત્તે ઘરમાં એક પણ આ ધ્યાનમાં રહે કે અનાદિસિદ્ધ મિથ્યાત્વ આરંભ-સમારંભનું કામ ન થાય એવો એણે પ્રબંધ ગુણસ્થાનથી ઉપર ઉપર અપુનબંધકદશા, સમ્યકત્વ, કર્યો હોય. કુટુંબને કહી દીધું હોય કે “મારા નિમિત્તે દેશ-વિરતિ વગેરે ગુણસ્થાનક ઉચ્ચ ઉચ્ચ આવતું કોઈ જ આરંભ-સમારંભ નહિ કરવાનો. મારા માટે જાય, એમાં જીવને કર્મનિર્જરા અસંખ્યગુણ રસોઈ પણ નહિ કરવાની, મને ઘર-કુટુંબ-વેપાર અસંખ્યગુણ વધતી ચાલે છે; એટલે દા.ત. મિથ્યાત્વી સંબંધમાં કશું પૂછવાનું નહિ...' આમ ઘરઅપુનબંધક જીવ કરતાં સમકિતી જીવ અસંખ્યગુણ દુકાન-કૌટુંબિક વ્યવહારો વગેરેથી તદ્દન અલિપ્ત કર્મનિર્જરા કરે, અને એના અધ્યવસાયે અનંતગુણ થઈને માત્ર ઘરમાં રહે, ત્યાં ઘરમાં એને સહવાસ વિશુદ્ધ હોય. એમ એજ વ્રત વિનાનો સમકિતી જીવ સંવાસ હોય એટલું જ; બાકી પોતે પોતાના જયાં દેશવિરતિ અણુવ્રતો સ્વીકારે ત્યારે એના વ્રત-નિયમો પાળતો, જિનભક્તિ-સાધુસત્સંગ તથા અધ્યવસાય પૂર્વ કરતાં અનંતગુણ વિશુદ્ધ બને, અને ત્યાગ તપસ્યામાં અને સામાયિક-શાસ્ત્રસ્વાધ્યાયમાં ત્યારે એ પૂર્વ કરતાં અસંખ્યાતગુણ કર્મનિર્ભર કરે. જજીવન પસાર કરતો હોય, એ સંવાસાનુમતિ શ્રાવક એમ શ્રાવકપણામાં આગળ વધતાં એ ઉત્કૃષ્ટ કોટિનો કહેવાય. સંવાસાનુમતિ શ્રાવક બને, એ શ્રાવક કરતાં જઘન્ય આવા ઉત્કૃષ્ટ શ્રાવક અને એમાંય શ્રાવકની કોટિના સાધુને અધ્યવસાયમાં સર્વવિરતિ હોવાથી ૧૧મી ડિમા વહન કરતો હોય એવા શ્રાવકની પેલા દેશવિરતિ કરતાં અનંતગુણ વધારે વિશુદ્ધિ હોય, અધ્યવસાયની વિશુદ્ધિ કરતાં જઘન્ય કોટિના સંયમી અને અસંખ્યગુણ વધારે કર્મનિર્જરા હોય.
સાધુના અધ્યવસાયની વિશુદ્ધિ અનંતગુણ કહી. પ્રશ્ન સંવાસાનુમતિ શ્રાવક એટલે પોતે ઘરમાં થાય. કુટુંબ સાથે રહ્યો હોય એટલા પૂરતી જ ઘરવાસમાં અનુમતિ; પરંતુ કુટુંબ સાથે એને કશી લેવા દેવા
દૂષ્કતાનુમોદનની અવિરતિનું જંગી પાપ પ્રઉત્કૃષ્ટ શ્રાવક તો કેટલું બધું પાળે છે ! દુવિહંથી કરણ-કરાવણની અવિરતિ તો ટાળી, પરંતુ લગભગ સાધુ જેવો છે ! તો એના કરતાં જઘન્ય સાધુને અનુમોદનની અવિરતિ જંગી ઊભી છે! ત્યારે સાધુને અનંતગુણ વિશુદ્ધિ કેમ?
ત્રિવિધ ત્રિવિધ પચ્ચખાણ છે. એટલે પેલી ઉ- સાધુને અનંતગણ વિશદ્ધિ હોવાનું કારણ અનુમોદનાની જંગી અવિરતિ પણ એણે ટાળી છે, એ કે એ સર્વવિરતિ ભાવમાં છે. શ્રાવક ગમે તેવું ઊંચું એની ય વિરતિમાં આવ્યો છે, એટલે એના પાળે છતાં એને અહિંસાદિ વ્રતની દૃષ્ટિએ દ્વિવિઘ અધ્યવસાય ઉત્કૃષ્ટ કોટિના શ્રાવકના દ્વિવિઘ ત્રિવિધ ત્રિવિધ પચ્ચકખાણ છે, “મન-વચન-કાયાથી પચ્ચખાણવાળા અધ્યવસાય કરતાં અનંતગુણ ત્રિવિધે, “હિંસાદિ પાપો કરું નહિ, ને કરાવું નહિ, વિશુદ્ધિવાળા હોય, એમાં નવાઈ નથી. પૂછો,એમ કરણ-કરાવણના દ્વિવિધ પચ્ચક્ખાણ છે; પરંતુ હિંસાની અનુમોદના નહિ કરવા છતાં કેમ “પાપો અનુમોટું નહિ,' એવું પાપનાં અનુમોદનનું પાપ લાગે? પચ્ચકખાણ નથી. આમ વિશ્વમાં ચાલી રહેલા પાર અને શ્રાવક પોતે જગતમાં ચાલી રહેલા જંગી વિનાના હિંસાદિ પાપોની અનુમોદના ન કરવાનાં હિંસાદિ પાપોને સારા તો માનતો નથી, અર્થાત્ એની એને પચ્ચકખાણ નથી એટલે એણે “પચ્ચકખામિ અનુમોદના તો કરતો નથી, પછી અનુમોદનાના જંગી
For Private and Personal Use Only
