________________
પ્રવેશને સાંખી લેવાની તો મારી હરગિજ તૈયારી નથી. માટે જે સ્ત્રી મને મળવા માંગતી હોય, એ સ્વેચ્છાથી પાછી ફરી જાય, એમ હું ઇચ્છું છું. મારા આ અનુરોધને અવગણીને જો છાવણીમાં પ્રવેશવાની તમે ચેષ્ટા કરશો, તો મારો એક જ સાદ સાંભળીને ધસી આવેલા મારા સાગરીતોને મારો હુકમ શિરોધાર્ય કરતાં કોઈની શેહશરમ નડે, એ શક્ય જ નથી,
જોગીદાસના આ પુણ્યપ્રકોપના પડઘા શમે, એ પૂર્વે જ પેલો મધુર ધ્વનિ વધુ મધુરતા સાથે રણકવા માંડ્યો : જોગીદાસ ! આમ મને તરછોડશો નહિ, મહિનાઓ અને વર્ષોની અગન પ્રતીક્ષા બાદ આજે મારી મનોરથ-પૂર્તિ થવાની પળ પાકી રહી છે, આ પળ જો નહિ સધાય તો જીવવું મારે માટે ઝેર સાબિત થયા વિના નહિ રહે. ખુમાણ! હું તમારામાં અમૃતનું દર્શન કરી રહી છું. છતાં તમને મારામાં ઝેરનો આભાસ કેમ થઈ રહ્યો છે, એ હું સમજી શકતી નથી.
જોગીદાસના અનુરોધને અવગણીને એ સ્ત્રી જ્યારે જોગીદાસની સમક્ષ આવીને ખડી થઈ ગઈ, ત્યારે આંખ મીંચી દઈને જોગીદાસે પુણ્યપ્રકોપ ઠાલવવા માંડ્યો : બહેન! હું તમને અમૃતમય જ રાખવા માંગું છું. નહિ તો બહેન જેવું મધમીઠું સંબોધન મારા મોઢામાંથી કઈ રીતે નીકળે? ભાલાધારી અને બહારવટિયા તરીકે જ તમે મને ઓળખતા હો, તો તમે થાપ ખાઈ રહ્યાં છો, હું માળાધારી છું, અને પરસ્ત્રીને માત સમાન માનનારો સદાચારી પણ છું. આ મારી સાચી ઓળખાણ પામીને ભાઈ તરીકે મને સંબોધીને જે રસ્તેથી તમે આવ્યાં છો, એ જ રસ્તે સડસડાટ ચાલ્યાં જશો, એવો હું વિશ્વાસ રાખું છું, છતાં તમે વિશ્વાસઘાતનું પાપ વહોરવા માંગતા હો, તોય મારે તમને આ પાપથી બચાવી લેવાં છે. બોલો, બહેન! તમારે આ પાપથી ઊગરી જવું છે ને? હું માત્ર ભાલાધારી જ નથી, માળાધારી પણ છું. ભાલાના માધ્યમે જીવનરક્ષા થઈ શકે, જ્યારે માળાના માધ્યમે સદાચારની સુરક્ષા થતી રહે.
આ પ્રશ્નનો સાનુકૂળ જવાબ આપવાની તૈયારી જ્યારે એ સ્ત્રીમાં જોવા ન મળી, ઉપરથી સ્નેહાવેશની એંધાણીઓ જ કળાવા માંડી, ત્યારે
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૫ ——————