________________
રૂપમૂર્તિ સાબદી બની ગઈ ! દાવ તો નાખી દીધા હતા. બાદશાહ બળાત્કાર કરવા તૈયાર થઈ જાય, તો વીંટીનો હીરો ચૂસી જઈને મોતને ભેટવા એ તૈયાર થઈ ને ઉભી. પણ એણે જોયું તો બોધના આ બાણ એળે નહોતા ગયા. બાદશાહની આંસુભીની આંખ જોઈને એણે હીરાની વીંટી બાજુમાં ફેંકી દીધી. દિલ્હીશ્વરના પગ ઝાલી લેતા એ બોલી : ભાઈ ! ક્ષમા ચાહું છું. નાના મોઢે માટી વાતો કરીને આચરેલા આ અવિનય બદલ મોટાભાઈ તરીકે આપની મહાનતા મને દરગુજર કરશે, એવો વિશ્વાસ સેવું છું ! ભાઈ ! આ બહેન ક્ષમા કાજે ખોળો પાથરીને ઉભી છે !
ગળગળા સાદે બાદશાહે કહ્યું : ક્ષતિ વિના ક્ષમા કેવી ? તેં તો ઉપકાર કરીને મને ભિખારી બનતો અને કૂતરો થતો અટકાવ્યો છે ! બહેન ! તારા તરફથી બોધ ન મળ્યો હોત, તો હું ભિખારી અને કૂતરાથીય હીણો જાહેર થાત, કારણ કે ઘરમાં ન હોય, તો જ ભિખારી ભીખ માગે છે અને કૂતરો પણ ન છૂટકે, વમેલાને ચાટતો હોય છે !
સંસ્કૃતિની સુરક્ષા કાજે મળેલ સાથવારા બદલ અહોભાવ વ્યક્ત કરીને રૂપમૂર્તિ બહાર આવી, ત્યારે ભાઈ-બહેન બંનેના મન પ્રસન્ન હતા. એ પ્રસન્નતા પવિત્રતાના પથ પરથી પગલાં બઢાવતી આવતી જણાતી હતી !
સંસ્કૃતિ-સુરક્ષાની આ વાત જ્યારે વાયરે ચડીને ઈન્દ્રનરેશ પાસે પહોંચી, ત્યારે જ એમને એ વાતનો વધુ ખ્યાલ આવ્યો કે, સંગ્રામને ન સત્કારતી રૂપમૂર્તિ કંઈ કાયર નહોતી ! એ વારાંગના વીરાંગના ન હોત, તો દિલ્હીશ્વરની સામે આવો ખતરાભર્યો અખતરો કઈ રીતે કરી શકત ?
૬૪
સંસ્કૃતિની રસધાર : ભાગ-૫