________________
જJIII
જિક
wilIIS)
રહી ગયો રંગ રજપૂતાઈનો !
ભારતના ભૌગોલિક-ઈતિહાસનું અભ્યાસના દૃષ્ટિકોણથી અહોભાવભરી આંખે એક સિંહાવલોકન કરીશું, તોય એક વાત દીવા જેવી ચોખ્ખી જણાશે કે, સંસ્કૃતિના આ દેશમાં મુસ્લિમ-બાદશાહોની સત્તાના પાણી જ્યારે ઘોડાપૂરની જેમ ફરી વળ્યા, ત્યારેય ચોતરફ થોડા થોડા એવા રજપૂત રાજવીઓનું અસ્તિત્વ રહ્યું હતું કે, જેમણે પોતાની ટેકથી એ પાણીને આવતા ખાળ્યા હોય અને રજપૂતાઈની શાન-માનમાં જેથી ચાર ચાર ચાંદ લાગે, એવું વીરતાભર્યું વલણ અપનાવ્યું હોય ! રજપૂતાઈના નખ-શિખ ઉપાસક આવા થોડા ઘણા રાજવીઓએ લોખંડી પાળની જેમ અડીખમ બની જઈને મુસ્લિમ સત્તાના પાણી-પૂરને ખાળ્યા, એથી જ ભારતનું એકચક્રી આધિપત્ય ભોગવવાના એ સત્તાલોલુપોના સ્વપ્ન સફળ બનતા રહી ગયા અને ઈતિહાસના પાને આવી રજપૂતાઈ સુવર્ણાક્ષરે અમર થઈ ગઈ !
રજપૂતાઈ અને મોગલાઈના સંઘર્ષ કાળ વખતની આ એક ઘટના છે. ત્યારે અમદાવાદના તપ્ત પર અહમદશાહની આણ વર્તતી હતી. એ આણના આજ્ઞાંકિત ચાકર તરીકે લગભગ સમગ્ર ગુજરાત અહમદશાહની સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૫ -
૯