________________
ઘોડદોડને એકદમ અટકાવી દેતા પોતાની એવી માંગણી રજૂ કરીને ચારણે સૌને ચમકાવી દીધા કે, પરમાર ! તો તો જીવતો-જાગતો એક સાવજસિંહ આપની પાસેથી મેળવવાનો મારો મનોરથ છે.
ચારણની આ માંગણી સાંભળીને સમગ્ર સભામાં સોપો પડી ગયો. સૌને થયું કે, આ ચારણ તો પરમારની પ્રતિષ્ઠા પર પાણી ફેરવી દેવા માંગતો લાગે છે. ચોમેર હાહાકાર છવાઈ ગયો. પરમાર માટે જીવલેણ સાબિત થાય, એવી માંગણી કરનાર ચારણને રોષથી સૌ ‘ગઢવા' જેવા શબ્દથી વખોડવા લાગ્યા. પરંતુ પરમાર ચાંચોજીએ તો એવી જ સ્વસ્થતા જાળવી જાણીને સૌને શાંત પાડતાં કહ્યું કે, ચારણે અધિકારથી ઉપરવટ જઈને કોઈ માંગણી કરી નથી. જીવતા સાવજનું દાન જાન સાટે પણ કરવાનો હું કોલ આપું છું. સાવજનું દાન કરવા જતાં કદાચ મારે જાનને જોખમમાં મૂકવો પડે, તોય આ માટેની મારી તૈયારી છે. દસોંદી ચારણને બને એટલી વહેલી તકે સાવજનું દાન કરવાનો મારો પ્રયત્ન રહેશે.
ઈશ્વર તરીકે માંડવરાજને માથે રાખીને પરમાર રાજકાજ ચલાવતા હતા. એમને આકંઠ વિશ્વાસ હતો કે, આજ લગી ક્યારેય માંડવરાજે મારી આબરૂની ધૂળધાણી થવા દીધી નથી. એથી સાવજનું દાન કરવામાં પણ માંડવરાજની કૃપાથી મને સફળતા મળશે જ. માંડવરાજનું સ્મરણ કરીને તેઓ સૂઈ ગયા. સ્વપ્નરૂપે સાકાર બનેલા માંડવરાજ મધરાત થતાં જ જાણે એમને જગાડીને કહી રહ્યા કે, પરમાર ! આટલી બધી ચિંતા શાને કરે છે ? ચારણને સાવજનું દાન કરવાનું છે, એમાં આટલી બધી ચિંતા શાને ? ચોટીલાના ડુંગરામાં ઘણા સાવજ રખડતા હશે, એમાંના એકાદ સાવજની કાનપટ્ટી પકડીને લઈ આવજે ને ? તારું વચન પાળવા એ સાવજ ચારણને આપવા માંડીશ, તો બિચારા ચારણની જ છાતી બેસી જશે. કોઈના ચડાવ્યા છાપરે ચડી જતા એ ચારણે એટલોય વિચાર નહિ કર્યો હોય કે, આ રીતે સાવજનું દાન કરવું જ અઘરું નથી, આવું દાન સ્વીકારવું એ તો અઘરામાં અઘરું ગણાય.
સંસ્કૃતિની રસધાર : ભાગ-૫
૨૦
