________________
હવે મારો જીવનકલામ ! હું હવે ભાલાધારી ખૂની નહિ, હું હવે માળાધારી મુનિ !”
નામદેવ અંતરની ધખતી સગડીને ઓલવીને મા પાસે આવ્યો. એણે કહ્યું : મા ! પ્રતિજ્ઞાભંગનું પ્રાયશ્ચિત કરવા તારો આ બેટો સંત થઈ જાય, તો તું રાજી છે ને? આજે મારી એકાગ્રતા નંદવાણી છે અને મેં એના પ્રાયશ્ચિત કાજે સંત બનવાનો નક્કર નિરધાર કર્યો છે !
પોતાના પાપી-જીવન પર ધિક્કાર અને સંતજીવન પર સત્કારની પુણ્ય પ્રેરણા દેનારા આજના સવારના પ્રસંગને વિસ્તારથી વર્ણવીને નામદેવે માતાની આશિષ માગી અને માએ એની પર અંતરના આશીર્વાદ વરસાવ્યા :
“બેટા ! નામદેવ ! સાપ કાંચળીને છોડી જાય, એમ આ સંસારવાસનાને છોડતો જજે. તારું કુશળ હો ! હવે હું માનીશ કે, મારા પેટે નામદેવ કુલદીપક પાક્યો. શિવાતે સન્ત પંથાનઃ !”
- ને નામદેવની માતાનો પુત્ર-પ્રેમ આંખ વાટે આંસુ રૂપે બહાર છલબલી રહ્યો. આંસુના એ બુંદને ગંગાજલ માનીને નામદેવે પોતાના શિરે ચડાવ્યા અને વાસનાના વમળમાંથી એ ઉપાસનાની ઉર્ધ્વ-કેડીએ કદમ ઉઠાવી ગયો.
ભાલાધારી મટીને માળાધારી બનેલો આ નામદેવ જ પછી સંતનામદેવ' તરીકેની પૃથ્વી પર પ્રસિદ્ધિ પામ્યો. આવી હતી અને છે આપણી સંસ્કૃતિ !
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૫ -
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૫
————
-
૪૩
