________________
એ ક્યાંય અને ક્યારેય લાગતી નથી ! સ્નેહના સોદામાં નહિ, સ્નેહના સમર્પણમાં એની ભવ્યતાનો ભાનુ સોળે કળાએ ખીલી ઉઠે છે !'
આ જવાબ સાંભળવા જ ઔરંગઝેબના અંતરમાં પોઢેલી વાસનાની નાગણ સમસમી ઉઠી. સામદુલારી જે કહેવા માગતી હતી, એનો તાગ એ પામી ગયો હતો. એક ત્રણ ટકાની નોકરડી પોતાના જેવા સમ્રાટને સુણાવવા માંગતી હતી કે, તમે જે કમલિનીને સૂંઘવા અને સુગંધ ઉડી જતા ઉકરડે નાંખવા તોડી લાવ્યા છો, એ કમલિની તો પ્રભુ-ચરણે અર્પિત થઈ ચૂકી છે. હવે એ શિવ નિર્માલ્ય છે. એની પર કોઈપણ ભોગી-ભ્રમરને બેસવાનો હવે હક્ક નથી રહ્યો. તેમ આ કમલિનીને વાસનાના વગડે ઉગેલું ફૂલ માનીને ચૂંટી લાવ્યા હશો ? પણ આ તો ઉપાસનાના ઉપવને પાંગરેલું પારિજાત છે. પ્રભુ-ચરણ સિવાય બીજા કોઈ પણ સ્થાને હવે એના બેસણાં ન હોય !
ઔરંગઝેબનું અંતર હજાર હજાર હતાશાઓથી ઘેરાઈ ગયું. પ્રેમના પાસા પોબાર પડે, એ માટે એણે કેટલાંય ધમપછાડા કર્યા. પણ વારાંગના, વીરાંગના બની ચૂકી હતી. એનું એક પણ પાસું પોબાર ન પડ્યું.
હજારો હતાશા વચ્ચે એક અમર-આશાને આધારે સોહામણાં સપના નિહાળતા ઔરંગઝેબે એક દહાડો છેલ્લો દાવ નાખ્યો. એણે પડકારની આગ ઝરતી જબાનમાં કહ્યું :
‘દુલારી ! આજ તો હું મારા મનની મુરાદ બર લાવ્યા વિના રહેવાનો નથી ! હસતે હૈયે તું મારા પ્રેમનો સ્વીકાર કરે દિલ્હીનું પટરાણી પદ તાર ચરણોનું ચાકર બની રહેશે. નહિ તો અંતે મારે બળાત્કારનો રાહ આપનાવવો જ પડશે ! બોલ, જલ્દી જવાબ દે ! હા કે ના ?’
રામદુલારીનું હૈયુ હલબલી ઉઠ્યું : બળાત્કાર! ઔરંગઝેબ જેવા દિલ્હીપતિની સામે હું શરીર-બળથી તો કઈ રીતે મુકાબલો લઈ શકું ? એણે પળ બે પળમાં પોતાનો રાહ નક્કી કરી નાંખ્યો અને કહ્યું : સંસ્કૃતિની રસધાર : ભાગ-૫
૬૯
