________________
અધૂરા વાક્યને પ્રિયદર્શનાએ પૂર્ણ કર્યું : હાડપિંજર !
“ના, ના. હાડપિંજર તો કેમ કહેવાય? હું તો સૌંદર્યની વસંતઋતુ માણવા આવ્યો છું. શુષ્કતાની આ પાનખર મને ન ખપે !”
તો શું આપનું માંગુ ફોક ? આપના પિતાજીએ મારા માટે માંગણી કરી છે, એ શું નિષ્ફળ !
“એ બધી વાત સાચી ! પણ ચાંદની વિનાની રાતને શું કરે? માલ વિનાના ભરતીયાને કોણ સાચવે? હું તો સૌંદર્ય પાછળ પાગલ બન્યો છું. જેમાંથી સૌંદર્યનો પવન નીકળી ગયો છે, એવા આ ખાલી ફુગ્ગાને હું શું કરું? ક્યાં ગયું એ સૌંદર્ય ? સૌંદર્યનો એ સૂર્ય આથમી કેમ ગયો ?”
“તમે સૌંદર્યના જ સ્નેહી છો, એમ ને? મારું સૌંદર્ય તમારે ભાળવું છે, એમ? તો જુઓ મખમલથી ઢંકાયેલા આ કૂંડા! એમાં મારું સૌંદર્ય છૂપાયેલુ પડ્યું છે. ત્યાં જઈને એને જોઈ આવો અને એની સાથે સ્નેહના તાર જોડી આવો.”
રાજકુમાર ઉભો થયો. આશ્ચર્ય સાથે એ એક કૂંડા પાસે ગયો. મખમલનું ઢાંકણ એણે ખેંચી કાઢ્યું અને નાક ફાટી જાય, એવી બદબૂથી વાતવરણ ગંધાઈ ઉડ્યું. એ કુંડામાં નકરી વિષ્ટા ભરેલી પડી હતી.
નાક મચકોડતા રાજકુમારને પ્રિયદર્શનાએ કહ્યું : જે લોહી, માંસ અને મેદ મારા દેહ પર સૌંદર્યના સલુણા સ્વસ્તિકો પૂરી રહ્યા હતા, એ જ લોહી માંસ-મેદ ઓ કૂંડામાં ભર્યા પડ્યા છે. નાક શા માટે મચકોડો છો ? સૌંદર્યના જ તમે સ્નેહી હો, તો આ કૂંડાઓથી પ્યાર કરો.
આ કુંડાને ને સૌંદર્યને શો સંબંધ?
કેમ? ઘણો બધો સંબંધ છે ! રેચ લઈ લઈને મેં મારા શરીરના તમામ લોહી-માસ-મેદ બહાર કાઢી નાખ્યા છે અને આ કૂંડામાં એને ભરી રાખ્યા છે. આ એક જ નહિ, છ એ છ મૂંડા મારા સૌંદર્યની શરમજનક કથા કહેવાને તલસી રહ્યા છે ! સાંભળો, એની વ્યથા ભરી કથા !” સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૫ –