________________
નાશને એણે ક્યારનુંય નોતરું પાઠવી જ દીધું હતું. એ નોંતરાના જવાબરૂપે જ જાણે રાવ સાતલજી એની સામે ટકરાયા હતા.
યુદ્ધનું મેદાન દંગ રહી જાય, એ રીતના ખરાખરીના જંગનો જબરો રંગ જામ્યો. આખી યુદ્ધભૂમિ દંગ રહી જઈને બે બળિયા વચ્ચેની એ લડાઈને નીરખી રહી. મદઝરતા હાથીના જેમ રાવસાતલજીને મીર ઘડુલાના લોહી નીંગળતા દેહ શોભી રહ્યા. હાર-જીતનું અનુમાન ન થઈ શકે, એ જાતનું પરાક્રમ બંને બળિયાની વહારે હતું. છતાં સાતલજી પોતાના વિજય માટે પૂરો વિશ્વાસ સેવી રહ્યા હતા. એ વિશ્વાસનો પાયો હતો : સતની સુરક્ષા કાજેના આ સંગ્રામનું સેનાનીપણું !
ઘડી અધઘડીના સંગ્રામે તો મીર ઘડુલાના દેહને ચાલણીની જેમ ઘાથી જર્જરીત કરી મૂક્યો. રાવ સાતલજીનો દેહ પણ ઠીક ઠીક ઘાથી ઘેરાઈ ચૂક્યો હતો, મૃત્યુના ભાવિને હવે ભૂંસી શકાય એમ ન હતું. છતાં સતની સુરક્ષાના સંગ્રામને વિજયી બનાવીને એઓ મોતને ભેટવા માંગતા હતા. એથી શરીરની તમામ તાકાતને એકઠી કરીને રાવ સાતલજી યુદ્ધનો અંત આણવા થનગની રહ્યા. અષાઢના ઘનઘોર વાદળામાંથી વિજ ત્રાટકે, એમ એમના હાથમાંથી તાતી તલવારનો એક એવો જીવલેણ ઘા થયો કે, મીર ઘડુલાનો ઘડો-લાડવો થઈ ગયો. હાથી જેવી કાયા ધરાવતો એ મીર ધરતી પર ઢળી પડ્યો અને અજમેરી સેનામાં ભયના ઘરની નાસભાગ મચી ગઈ.
રાવ સાતલજીને સમરાંગણમાં સહાયક થવા માટે એમના બંને સગા ભાઈઓ રાવ દુદાસિંહજી ને રાવ વરસિંહજી મેદાનમાં મરણિયા થઈને ઝૂમી રહ્યા હતા. મીર ઘડુલો મૃત્યુ પામતા અજમેરના સૈન્યની કરોડરજ્જુ પડી ભાંગી હતી. સાતલજીના સગા-ભાઈઓ, આઘાત એવો પ્રત્યાઘાત પાડવાના મતના હતા. મીર ઘડુલો મરાયો, મલ્લુખા જીવ લઈને નાસવાની તૈયારીમાં હતો, પીપાડના પાદરથી પકડાયેલી સુંદરીઓ
સતિની રસધાર ભાગ-૫
–
