________________
વટહુકમ બહાર પાડતી. પછી ખૂબ વિરોધ જાગે, તો યાભ્યળુ- દીઠ મુંડકાવેરાનો આશ્રય લઈને એ નફાનો બજાર ખોલતી ! આની સામે કોઈ વિરોધ જાગે, તો ઠીક, નહિ તો સરકાર માટે એ મેળા ઘી-કેળા જેવા ભાવતા ભોજન બની જતા !
કંપની સરકારે એકવાર લાગ જોઈને એકાએક ઓગડની યાત્રાબંધી જાહેર કરી દીધી. અષાઢ સુદ ૧૩ના મેળાનો દિવસ બહુ દૂર નહોતો. હિન્દુઓ સમસમી ઉઠ્યા. પણ પ્રજા પાસે એવું પરાક્રમ ક્યાંથી લાવવું કે, એ સત્તા સામે સંઘર્ષ જગવે ! એ વખતે ભાભરમાં ભીમસિંહજી ઠાકોરનું રાજ્ય હતું. એઓ ભીમ જેવા ભડવીર અને સિંહ જેવા શક્તિશાળી હતા. એથી પ્રજાએ એમની સમક્ષ જઈને પોકાર કર્યો. ઓગડ પર તો એમનેય ભારે આસ્થા હતી. એથી ઓગડની યાત્રાબંધીની જોહુકમી સાંભળીને ભીમસિંહજીના ભવાં ચડી ગયા. ભીમની ગદા જેવો હાથ ઉછાળીને અને સિંહની જેવી ત્રાડ નાખીને એ બોલ્યા :
‘હું પણ જોઈ લઉં છું કે, કંપની સરકાર કઈ રીત ઓગડની યાત્રા બંધ કરાવી શકે છે ? કંપની સરકારને પાપના અડ્ડાં બંધ કરાવવાનું સૂઝતું નથી અને આવા ધર્મના ધામો જ બંધ કરાવવાનું સૂઝે છે. લાગે છે કે, એની સત્તાના દિવસો હવે ભરાઈ ગયા છે. પ્રજાજનો ! નિશ્ચિત રહેશો. સત્તા સામે સંઘર્ષ ખેલીનેય આ યાત્રાબંધના ફતવાના ફુરચેફુરચા ન ઉડાવી દઉં, તો મારું નામ ભીમસિંહ નહિ !'
પ્રજાજતો આનંદી ઉઠ્યા અને ‘ઘણી ખમ્મા'નો જયધ્વનિ રેલાવીને આનંદના અબીલગુલાલ ઉછાળતા સૌ વિખરાયા. મેળાનો દિવસ જેમ જેમ નજીક આવવા માંડ્યો, એમ એમ સરકાર તરફથી ઓગડના આંગણે પોલિસનો જાપતો વધવા માંડ્યો. અષાઢ સુદ-૧૨ની રાત સુધીમાં તો ઠેરઠેર ખાખી-ચડ્ડી ધરાવતા સિપાઈઓ જ સિપાઈઓ સંસ્કૃતિની રસધાર : ભાગ-૫
૧૦૪