________________
આગળ નતમસ્તકે ખડું હતું. પણ ત્યારેય આ મુસ્લિમ સત્તાની મર્યાદાને માન્ય રાખ્યા વિના માતર ગામ અણનમ ખડું હતું. ત્યાં સિસોદીયા વંશના સત્રસાલનું રાજ્ય તપતું હતું. એમણે પોતાની ટેક અને નેક જાળવવા ખાતર અહમદશાહની આણને આવકારી નહોતી.
સમગ્ર ગુજરાત ચિઠ્ઠીના ચાકરની જેમ પગચંપી કરતું હતું, છતાં માતર અક્કડ/અણનમ હતું, એથી અહમદશાહની આંખમાં સત્રસાલ રાજવી કણાની જેમ ખૂંચતા હતા. માતર હતું તો મુઠ્ઠી જેવડું જ, છતા પણ એને પોતે નમાવી શકતા ન હતા. એથી માતરનું સ્મરણ થતા જ અહમદશાહની આંખ શરમના ભારથી ભારે બની જતી. એઓ એવી કોઈ તકની શોધમાં જ હતા કે, જેને પામીને માતરનો માનભંગ કરી શકાય !
સત્રસાલ રાજાના પરિવારમાં વટના ટુકડા જેવા બે દીકરા હતા અને રૂપથી રંભા સમી એક દીકરી હતી. દીકરા વીરતાનું એવું ધાવણ પીને મોટા થયા હતા કે, એમની બોલ-ચાલ જોતા જ સિંહના સંતાનનું સ્મરણ થઈ આવે અને દીકરીના અંગેઅંગમાંથી એવું સૌંદર્ય લાવણ્ય છલકાતું હતું કે, એની આગળ ભલભલાનું રૂપાભિમાન ઓગળી જાય !
સુગંધી ફૂલ ઉકરડે ઉગ્યું હોય, તોય એની સુવાસ ફેલાયા વિના રહી શકતી નથી ! જ્યારે સત્રસાલની દીકરીના દેહમાં સૌંદર્ય પાંગર્યું હતું. એ તો ઉપવનમાં ખીલેલા ફૂલો સાથે સરખાવાય એવું હતું. એથી એની સુવાસ ગુપ્ત ક્યાંથી રહી શકે? બાદશાહ અહમદશાહની એક છાપ ભોગી ભ્રમર તરીકેની ય હતી. એક દહાડો માતરના ઉપવનમાં ખીલેલા એ ફૂલની સુવાસ એને ક્યાંયથી આવી ગઈ અને મનોમન નિર્ણય લેવાઈ ગયો કે, એ કન્યા રાજપૂત હોય એથી શું થયું ? એને મારી બેગમ બનાવ્યા વિના રહું તો મારી બાદશાહીમાં ધૂળ પડી ગણાય !
એક તો મારું ભ્રમર જેવું મોજીલું મનડું ! અને એમાં વળી સૌંદર્યની સુવાસથી તરબતર ફૂલડાની માળ મળી ! પછી અહમદશાહ ૯૦
~ સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૫