________________
ધર્મને ધક્કો મારે; આ વાતનો સાક્ષાત્કાર કરાવતા દિલ્હીપતિ પર ઘણાંએ “કાફર” તરીકેનો ફિટકાર વરસાવ્યો.
ઔરંગઝેબ ભોગના સપના નિહાળતો રહ્યો, રામદુલારી ભક્તિના સપના નિહાળતી રહી !
એક દહાડો શંકર મંદિર પૂર્ણ થયું. ભોળાનાથની એમાં પ્રતિષ્ઠા પણ થઈ ગઈ. પ્રતિષ્ઠાની રાતે રામદુલારી શંકરના શરણે અને ચરણે મનભર નાચ ગાન કરવાની હતી.
સંધ્યા સુંદરીએ પોતાની રંગ-પ્યાલી આકાશના આંગણે ઢોળી દીધી. ઔરંગઝેબ પોતાના ખાસ ખાસ માનવંતા માણસો સાથે શંકર મંદિરમાં આવીને ગોઠવાઈ ગયો. ઔરંગઝેબને મન નૃત્યનું કંઈ એટલું બધું આકર્ષણ નહોતું, નૃત્ય પછીની રંગીન-સૃષ્ટિની કલ્પના એના તનને તરવરાટ અને મનને મલકાટ આપી રહી હતી.
ત્યાં તો ઝાંઝર ઝણક્યા. પાયલના મધુરા નાદે વાતાવરણને કણકણ અને સમયનો ક્ષણ-ક્ષણ સંગીતમય બની ગયો. વારાંગના જ્યારે, વીરાંગના બનીને પ્રભુના આગળ પોતાની કળાની કુરબાની કરી રહી હોય, ત્યારે પછી બાકી શું રહે?
અષાઢની પહેલી ઘનઘોર મેઘમાળા જોઈને મોર શું નાચતો હતો ? એ મોરને શરમાવું પડે, એ રીતે રામદુલારી મન મૂકીને નાચી રહી. જગતને રીઝવવા નહિ, જાતને રીઝવવા જીવનભરના અથાક-શ્રમ દ્વારા મેળવેલી તમામ કળાઓને આ નૃત્યમાં ઠલવી દેવાનો એનો નિરધાર હતો.
શા એ અંગમરોડ ! શા એ ઠેકાં ! શા એ લય ! અને શી એ લહક ! સહુ વાહવાહ પુકારી રહ્યા.
નૃત્ય પુરું થવા આવ્યું, પણ પૂરા થતા આ નૃત્યની સાથે સાથે રામદુલારીએ પોતાના જીવનનું નૃત્ય પણ પૂરું કરી નાખવાનો દઢ
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૫ —
——
