________________
જડી આવ્યો હતો. ગઈકાલની વારાંગના આજે વીરાંગના બનીને પ્રભુ પાછળ પાગલ બની ગઈ. મીરાની જેમ પગે ઝાંઝર બાંધીને એ પ્રભુપૂજારણ બની ગઈ. એની માનું સ્વપ્ર વિલાઈ ગયું ! પોતાના પ્રેમના પાવકમાં અનેકને સળગાવી મારતી રામદુલારી, પ્રભુ-પ્રેમની જ્યોતની આસપાસ પતંગિયાની જેમ પ્રદક્ષિણા ફરી રહી ! ભોગી મટીને ભક્તા બનેલી રામદુલારી કોઈ અનેરી મસ્તીના મોજામાં મસ્તાન બની ગઈ ! દિવસો વીતવા માંડ્યા.
મહાસાગરમાં આવતા ઘોડાપૂરની જેમ ઔરંગઝેબનું આક્રમણ એકાએક ધસી આવ્યું ! આ આક્રમણ રામદુલારીના મહેલને પણ ઘે૨ી વળ્યું. રામદુલારી તો વર્ષોના ક્રમ મુજબ આજે પગે ઝાંઝર બાંધીને મંદિરમાં નૃત્ય કરી રહી હતી. આક્રમણની એને આગાહી પણ મળી નહોતી.
ઔરંગઝેબે એક હાથ લંબાવ્યો અને રામદુલારી કેદ થઈ ગઈ. એના રૂપ પાછળ પાગલ બનેલો ઔરંગઝેબ સમણાંની એક વિરાટ સૃષ્ટિ નિહાળી રહ્યો. રામદુલારી જેવું સૌંદર્ય સાંપડતા એ પોતાના આ આક્રમણને સફળ લેખી રહ્યો. પોતાની રાજધાનીમાં આવીને એણે પ્રેમપાશ નાખતા કહ્યું :
‘સંસારનું આ સરોવર કામણગારી કમલિનીઓથી સોહે છે, તો એ કમલિનીઓ એની આસપાસ ગુંજારવ કરતા ભ્રમરોથી ભવ્ય લાગે છે. ઔરંગઝેબના આ અવાજની પાછળ ડોકાતા વિકારના નિઃશબ્દ આંદોલનને રામદુલારી પરખી ગઈ. એણે કહ્યું :
‘જહાંપનાહ ! સંસારના સરોવરને સોહાવતી કમલિનીઓની ભવ્યતાની આપની આ કલ્પના બરાબર નથી ! એની ભવ્યતા જાણવીમાણવી હોય, તો દેવમંદિરની દિવ્યસૃષ્ટિમાં નજર દોડાવવી જોઈએ. પ્રભુચરણે સમર્પિત થયેલી કમલિની જેટલી ભવ્ય લાગે છે, એટલી ભવ્ય સંસ્કૃતિની રસધાર ઃ ભાગ-૫
૬૮.