________________
વાસુરે પૂછ્યું : ભૂદેવજી ! નાનકડી પણ એવી તે કેવી ભીડ તમને મૂંઝવી રહી છે કે, એ ભીડની પીડ ટાળવા તમારે આ રીતે છેક સોમનાથ સુધી લાંબા થવું પડ્યું !
બ્રાહ્મણે કહ્યું : દીકરીનો લગ્નપ્રસંગ સામે આવીને ઊભો છે. સાતસો રૂપિયાનો ખર્ચ છે અને પાસે પાઈ પણ જમા નથી. નાનકડી પણ આ ભીડ કંઈ જેવીતેવી નથી ! આ ભીડ ભાંગવા ભોળાનાથની આગળ ખોળો ન પાથરું, તો બીજે ક્યાં જઈને પાથરું ? શું ભોળાનાથ મને સાતસો રૂપિયા જેવી રકમ નહિ આપે ? નરસૈયાની હૂંડી સ્વીકારનારો મારો ભોળાનાથ મને નિરાશ નહિ જ કરે, એવો પાકો વિશ્વાસ છે. જ્યાં વિશ્વાસ મૂક્યો પછી શ્વાસ અધ્ધર ન રહે, એવું સધ્ધર આ સોમનાથનું સ્થાનમાન છે, પછી નિરાશ થવાની વાતને તો સ્વપ્રેય સ્થાન હોય ખરું ?
ભૂદેવની ભક્તિ-નિષ્ઠા અને આસ્થા પર વાજસુર ખાચર ઓળઘોળ બની ગયા. છતાં પણ પરીક્ષા કરવાના ઇરાદાથી એમણે કહ્યું : ભૂદેવજી ! ભોળાનાથ તો ભોળાનાથ જ છે. પણ તમે ભક્ત નરસૈયા છો ખરા ? શું તમે વિશ્વાસપૂર્વક એવું બોલી શકો એમ છો કે, હું નરસૈયા જેવો નિષ્ઠાવાન છું. આવું બોલવાની સમર્થતા તમારામાં નથી. માટે ભોળાનાથની ભક્તિની લાજ જાળવવા પણ મારું કહ્યું માની જઈને ઘરભેગા થઈ જાવ, સાતસો રૂપિયા જેવી મામૂલી મદદ માટે ગમે ત્યાં હાથ લંબાવશો, તોય એ હાથને સાથ આપનારા મળી આવશે. આવી નાનકડી મદદ માટે મોટાની આગળ હાથ લંબાવવો, એ તો મોટાનુંમહાનનું અપમાન કરવા બરાબર ગણાય.
વાજસુર ખાચરની આ વાત સાંભળીને ભોળાનાથ તરફથી ભૂદેવની ભક્તિની ભરતી ઓટમાં ફેરવાઈ જાય, એવી માયકાંગલી નહોતી. બ્રાહ્મણે મર્યાદા જાળવીને જણાવ્યું : ભોળોનાથ તો ભોળોનાથ છે. મારો ભોળોનાથ એ જોતો નથી કે, માંગણી નાની છે કે મોટી ? એ તો એ જ
સંસ્કૃતિની રસધાર : ભાગ-૫
૩૩
